Mag X mijn berichten verwijderen?

Als journalist gebruik ik X dagelijks om nieuws te verspreiden en het publieke debat aan te gaan. Onlangs werd een van mijn geplaatste berichten waarin ik kritisch commentaar gaf op een politiek besluit, ineens zonder duidelijke toelichting verwijderd. Mag X dit zomaar doen?

Fotograaf: ANP / Joan Cros

Nee, niet zonder meer. Sociale media-platforms zijn weliswaar private bedrijven die hun eigen regels mogen stellen, maar dat betekent niet dat ze onbeperkte vrijheid hebben om berichten te verwijderen.

Net als andere platforms hanteert X gebruikersvoorwaarden en community-richtlijnen. Deze regels verbieden bijvoorbeeld het plaatsen van illegale content, haatzaaien, intimidatie of misleidende informatie. Als een post in strijd is met deze regels, mag X die verwijderen.

Toch mogen platforms niet willekeurig of zonder verantwoording modereren. De Europese wet inzake digitale diensten, de Digital Services Act (DSA), speelt hierin een cruciale rol door transparantie-eisen op te leggen. Artikel 17 DSA verplicht platforms om gebruikers een duidelijke en specifieke motivering te geven bij het verwijderen van content, het beperken van zichtbaarheid of het schorsen van accounts. Dit betekent dat je als gebruiker recht hebt op een begrijpelijke uitleg, inclusief de juridische basis en de mogelijkheden om bezwaar te maken. Een vage melding is niet voldoende; de informatie moet helder, nauwkeurig en zo gedetailleerd mogelijk zijn binnen de gegeven omstandigheden.

In een recente zaak van technologie-expert Danny Mekić tegen X werd dit door de kantonrechter van de rechtbank Amsterdam (5 juli 2024) bevestigd. Mekić had een zogenaamde ‘shadowban’ gekregen. Zijn account was via het zoekveld van X niet meer goed vindbaar. De kantonrechter oordeelde dat X onvoldoende duidelijke informatie aan Mekić had verstrekt over de redenen van de shadowban en de mogelijkheden om hiertegen bezwaar te maken. Daarom had X onder meer artikel 17 DSA geschonden.

Als je bericht is verwijderd, is het dus verstandig om eerst zelf de voorwaarden van het betreffende platform te raadplegen en te controleren of de verwijdering terecht kan zijn. Mocht de reden niet duidelijk zijn, neem dan contact op met het platform. Op grond van artikel 12 DSA zijn platforms verplicht om een gebruiksvriendelijk centraal contactpunt aan te bieden. Overigens oordeelde de kantonrechter in de zaak van Mekić dat X onvoldoende had aangetoond dat een dergelijk contactpunt bestond, maar dat kan sindsdien verbeterd zijn.

Bij dit alles is het essentieel om goed te documenteren: bewaar screenshots, de verwijderingsmelding en alle correspondentie met X. Dit kan van belang zijn indien verdere stappen, zoals Mekić ondernam,  nodig mochten blijken.

• Ga naar Mag dat zomaar voor veel meer juridische kwesties