Het Meldpunt Freelance Misstanden richt zich op misstanden in de contractuele relatie tussen mediafreelancers en hun opdrachtgevers. Hieronder vind je een overzicht van het type misstanden dat je kunt melden.
Het tarief is te laag
Tarieven voor freelancers in de media zijn vaak laag en staan niet in verhouding tot het te verrichten werk, jouw ervaring of de zwaarte van de opdracht.
De opdrachtgever wil je werk onbeperkt gebruiken, aanpassen en verkopen
Opdrachtgevers eisen middels algemene voorwaarden regelmatig een hele ruime licentie op je werk, zodat ze je werk onbeperkt kunnen (her)gebruiken, aanpassen en soms ook aan anderen kunnen verkopen. Zonder overleg met jou of extra vergoeding.
De opdrachtgever is niet transparant over wat er met je werk gebeurt
Volgens de Auteurswet zijn opdrachtgevers verplicht informatie te geven over hoe werk van freelancers wordt gebruikt en wat dat oplevert. Die transparantieverplichting wordt in de praktijk vaak niet nageleefd.
Je mag je werk zelf niet hergebruiken of doorverkopen
Hoewel opdrachtgevers het werk van freelancers oneindig willen kunnen gebruiken, mogen freelancers hun eigen werk vaak niet elders openbaar maken.
Je opdrachtgever wil dat je afstand doet van je persoonlijkheidsrechten
Als je afstand doet van je persoonlijkheidsrechten, mag een opdrachtgever je naam weglaten of je werk aanpassen zonder overleg. Van het recht je te verzetten tegen aantasting van je werk kun je overigens geen afstand doen.
Je opdrachtgever maakt je aansprakelijk voor juridische claims
We zien steeds vaker dat opdrachtgevers in hun opdrachtovereenkomsten clausules opnemen, die de freelancer aansprakelijk stellen voor schade die geleden wordt als gevolg van zijn werk.
Je opdrachtgever legt de risico’s van schijnzelfstandigheid bij jou neer
Als er sprake is van schijnzelfstandigheid, kan de Belastingdienst naheffingen en boetes opleggen. Opdrachtgevers proberen dit risico soms door te schuiven aan de freelancer.
Je wordt verplicht een dure verzekering aan te schaffen
We zien dat opdrachtgevers steeds vaker van freelancers eisen dat ze bewijzen dat ze een aansprakelijkheidsverzekering hebben, of zich verzekeren tegen de gevolgen van arbeidsongeschiktheid.
Er is onduidelijkheid over betaling of onkosten
Het komt voor dat de vergoeding pas achteraf duidelijk wordt, bijvoorbeeld doordat er per gepubliceerd woord of teken wordt betaald. Ook wordt de vergoeding van onkosten niet altijd vooraf besproken.
Je opdrachtgever wil dat je verklaart dat de vergoeding ‘billijk’ is
Sommige opdrachtgevers laten freelancers verklaren dat ze een ‘billijke vergoeding’ voor hun werk ontvangen. Ook als de freelancers zelf vinden dat de vergoeding helemaal niet billijk ís.
De voorwaarden waaronder je werkt worden pas na de start van de opdracht verstuurd
Werken als freelancer doe je vaak op basis van algemene voorwaarden. Die hoor je voor aanvang van je opdracht te ontvangen. In de praktijk krijg je ze vaak pas nádat je al met je opdracht bent gestart. Dit verzwakt je onderhandelingspositie.
Er is geen of weinig ruimte voor onderhandeling
Veel opdrachtgevers hanteren standaardvoorwaarden waarover niet/moeilijk valt te onderhandelen.
Je langlopende opdracht eindigt heel plots of de opzegtermijn is onredelijk
In opdrachtovereenkomsten staat soms een opzegtermijn van meerdere maanden voor de freelancer, maar de opdrachtgever kan vaak veel sneller van de freelancer af.
Er is een verbod op werken voor anderen
Opdrachtgevers verbieden je te werken voor andere partijen. In sommige gevallen mag je alleen geen producties maken over hetzelfde onderwerp, andere keren mag je helemaal niet voor (directe) concurrenten werken.
Je opdrachtgever hanteert een verregaande geheimhoudingsclausules
Een opdrachtovereenkomst kan een geheimhoudingsverklaring bevatten. Deze kan veel verder gaan dan nodig. Dit beperkt je vrijheid als ondernemer.
)