Hendriks wint zaak: Gerechtshof stelt grenzen aan toestemmingsvereiste voor persfotografie in de Mall of the Netherlands

Het Gerechtshof Amsterdam oordeelt dat de Mall of the Netherlands bij kortdurende “nieuwswaardige incidenten” - zoals politieacties of andere hulpdienstinterventies – niet van persfotografen mag verlangen dat zij vooraf aan het winkelcentrum toestemming vragen voor het gebruik van hun fotocamera. Het winkelcentrum heeft onrechtmatig gehandeld door dit van persfotograaf René Hendriks te verlangen – en dient schadevergoeding aan hem te betalen. Hendriks had de zaak aangespannen, met steun van de NVJ en het Persvrijheidsfonds.

Fotograaf: Jeffrey Groeneweg

Volgens de huisregels van de Mall moest iedereen toestemming krijgen voor het gebruik van een professionele camera in het winkelcentrum. Die regel gold volgens de Mall ook voor persfotografen bij incidenten. De Mall meende deze voorwaarde als eigenaar van het alleen tijdens openingstijden voor publiek toegankelijke gebouw te kunnen stellen.

Hendriks vroeg meerdere malen toestemming om verslag te kunnen doen in de Mall. Zo wilde hij fotograferen hoe werd omgegaan met veiligheidsmaatregelen tijdens de coronapandemie. Ook wilde hij verslag doen van een ongeluk met vallende kerstversiering waardoor een bezoeker van het winkelcentrum gewond raakte en het sluiten van één van de winkels in de Mall wegens vermeende ondermijning. Telkens werd Hendriks door de Mall geen toestemming verleend om zijn professionele camera te gebruiken. Omdat het voor Hendriks op deze wijze niet mogelijk was om zijn werk te doen, besloot hij de werkwijze van de Mall te laten toetsen door de rechter.

Het hof oordeelt nu dus dat de voorwaarden die de Mall stelt bij kortdurende “nieuwswaardige incidenten” die niet langer dan 30 minuten duren onrechtmatig zijn. Het hof benadrukt het grote maatschappelijke belang van persvrijheid, in het bijzonder bij optreden van de politie of andere hulpdiensten.

Ook bij niet-dringende gebeurtenissen dient de Mall rekening te houden met het belang van Hendriks om zijn beroep als persfotograaf uit te oefenen. Over twee van de drie door de Mall afgewezen verzoeken van Hendriks oordeelt het hof dat de Mall hierin is tekortgeschoten en het belang van Hendriks bij vrije nieuwsgaring had moeten prevaleren.

Hendriks is verheugd met het arrest, onder meer omdat dit meer duidelijkheid geeft over de balans tussen eigendomsrechten en persvrijheid in publiek toegankelijke ruimtes. Hendriks werd in deze procedure gesteund door de NVJ en het Persvrijheidsfonds.