‘Zonder vakbond heb je geen cao, dan ben je aan de goden overgeleverd’

Onlangs zijn de cao-onderhandelingen met de Publieke Omroep gestart. Jij zit in het onderhandelingsteam. Wat is jouw rol?

‘Ik ben kaderlid, dan ga je mee om de werkvloer naar de onderhandelingstafel te brengen: wat merk ik, wat hoor ik, wat vinden collega’s belangrijk? Dat doe ik samen met Serge Vinkenvleugel en Sakti Khedoe. Serge is politiek verslaggever bij de regionale omroep en Sakti is eindredacteur bij Vrije Geluiden en lid van de centrale ondernemingsraad, dus dat is een mooie mix.’

Hoe gaat het tot dusver?

‘We zitten nog aan het begin, er komen nog vier of vijf inhoudelijke sessies, dus de echte spanning moet nog komen denk ik. Maar het is leuk om de dynamiek eens mee te maken, om te zien hoe het werkt op bestuurlijk niveau. En het is heel belangrijk om in te brengen hoe dingen op de werkvloer worden beleefd.’

Wat zijn voor jullie belangrijke thema’s?

‘De NPO heeft natuurlijk heel veel shit over zich heen gekregen over de omgang met het personeel. Iedereen wist dat het speelde, maar na alle onthullingen over de DWDD en NOS Sport merk je dat dat heel erg leeft. Het gaat om professionele ondersteuning en persoonlijke ontwikkeling: doorgroeimogelijkheden, heldere beoordelings- en promotiecriteria. Maar ook om professionele normen: wat vinden we eigenlijk belangrijk met elkaar? De werkvloer vraagt om daar goed naar te kijken.

En het gaat natuurlijk ook om de beloning. Als je de salarissen in de journalistiek bekijkt en afzet tegen de verantwoordelijkheid die je hebt, mag daar meer tegenover staan.’

Hoe reageren de werkgevers op jullie verhaal?

‘Wisselend. Ze vinden dat ze al veel doen en er is natuurlijk ook een angst voor de bezuinigingen, hè? Dat is wel een soort donkere wolk, al vind ik dat niet helemaal terecht. Je kunt dit niet weer in de ijskast zetten. Als je kwaliteit belangrijk vindt, is het in deze tijd een goed signaal om te investeren in mensen, journalistiek en professionaliteit. Dan kom je er als Publieke Omroep en als werkgever sterker uit. Veel punten die we noemen, zien de werkgevers ook wel. We hebben nu een inhoudelijk voorstel neergelegd en wachten op hun reactie.’

Wat anders. Vanuit rechtse partijen klinkt al langere tijd de roep om de NPO op de schop te nemen. Vorige week meldde RTL dat minister Eppo Bruins de dertien omroepen wil onderbrengen in vier of vijf omroephuizen, zodat het systeem minder log wordt en het mes kan in het aantal bestuurslagen. Hoe kijk jij daarnaar?

‘Als dat de bestuurbaarheid van de NPO ten goede komt, waarom niet? Als journalist ben ik voor een sterke Publieke Omroep. Het gaat om de onafhankelijkheid, die moet gewaarborgd blijven.’

'Het allerbelangrijkste is dat je reflecteert op je eigen berichtgeving, uitlegt hoe je tot bepaalde keuzes komt. Dan is het aan de kijker zelf om er een oordeel over te vellen'

Waarom is een sterke Publieke Omroep volgens jou belangrijk?

‘Als je kijkt wat de journalistiek van de NPO heeft blootgelegd… Zembla met de bouwfraude, wij met Co-Med en nu met alle fouten die gemaakt worden bij het UWV… er zijn heel veel voorbeelden te noemen die de maatschappij wat hebben opgeleverd, nog los van het feit dat je in deze tijd mensen met goede informatie wil bedienen. Dat doen we volgens mij best goed en ook voor mensen met een verschillende politieke oriëntatie.’

Hoe kijk je dan naar de kritiek dat de NPO te gekleurd of zelfs activistisch is?

‘Ik kan alleen zeggen hoe wij vanuit EenVandaag werken, en wij zijn een van de vele goede journalistieke programma’s die hier gemaakt worden. Dus we moeten oppassen om te veel in dat frame mee te gaan. Bij EenVandaag doen we veel aan verantwoording. We hebben een opiniepanel en sinds een paar jaar ook een interactieteam. Zij halen veel geluiden uit de samenleving op waarmee wij onze verslaggeving verrijken. Mensen kunnen tijdens de uitzending ook vragen hoe wij tot bepaalde keuzes zijn gekomen, soms schuif ik ook aan om vragen te beantwoorden.

Het zit denk ik ook in hoe je je verhalen vertelt, in de toon. Wij gaan altijd terug naar de basis: wat betekent het probleem dat je wilt blootleggen voor mensen? Dat maakt het herkenbaar en staat volgens mij los van politieke kleur. Het allerbelangrijkste is dat je reflecteert op je eigen berichtgeving, uitlegt hoe je tot bepaalde keuzes komt. Dan is het aan de kijker zelf om er een oordeel over te vellen.’

Je bent al ruim zestien jaar lid van de NVJ. Waarin zit voor jou het belang van de NVJ?

‘Je werkt als journalist voor de maatschappij, maar je moet ook voor je beroepsgroep werken. Zelf heb ik in het bestuur van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten gezeten en van de NVJ ben ik ook meteen lid geworden. Het is belangrijk voor je netwerk, voor je persoonlijke ontwikkeling door af en toe een cursus te volgen, om je te laten informeren over de trends in je vak.

Daarbij is de NVJ het goedkoopste lidmaatschap ooit, want het verdient zichzelf terug met een sterke vertegenwoordiging aan de onderhandelingstafel. Hoe meer mensen lid worden, hoe beter. Zonder vakbond heb je geen cao, dan ben je aan de goden overgeleverd. Iedereen zou lid moeten zijn.’

Heb je, tot slot, nog advies voor jonge collega’s die als onderzoeksjournalist aan de slag willen?

‘Veel uren maken. Het is voor een deel ook levenservaring, hè? Je moet mensen kunnen lezen en mensen moeten jou serieus nemen. Het belangrijkste is dat je aanvoelt wat een verhaal is. Sommige mensen kunnen dat meteen, maar het is goed om uren te maken. Kortom, wordt eerst een goede journalist. Als je met goede ideeën blijft komen, rol je erin en weten mensen jou op een gegeven moment te vinden.’

Horen, zien, lezen

Televisie: ‘EenVandaag, maar ook veel van de andere journalistieke programma’s van de NPO. Daar kunnen we heel trots op zijn. Er wordt op niveau goede journalistiek bedreven binnen de Publieke Omroep. Iets wat echt uniek is en waar we heel zuinig op moeten zijn.’

Podcast: ‘Mijn eigen podcast De Co-Med Crisis natuurlijk! En ik luister heel veel tijdens het hardlopen: de politieke podcast van Joost Vullings en Xander van der Wulp. Of het heerlijke gebrom van Maarten van Rossem. Verder journalistieke podcasts zoals het Escortbedrog.’

Dagblad: ‘Voor mijn werk houd ik alle dagbladen bij.’

Tijdschrift: ‘Ik lees graag De Groene Amsterdammer.’

Journalist: ‘Twee oud-docenten die ik op het juist moment tegenkwam, namelijk Gert van Wijland en Tanja van Bergen. Maar ook mijn goede vriend en klankbord Henk Bas.’

Muziek: ‘De Vlaamse band Gorki, niet bekend in Nederland. Maar leadzanger Luc de Vos werd in Vlaanderen ooit aangekondigd als ‘De Bastaardzoon van God’, dat zegt genoeg.’