Fair Practice Code: omroepsecretaris Wais Shirbaz legt uit
Voor het eerst in de geschiedenis is het de NVJ eind 2020 gelukt om bindende afspraken te maken over een ondergrens voor zzp-tarieven bij de publieke omroepen, gerelateerd aan de cao-lonen. Inmiddels is de NVJ in gesprek met de grote uitgevers over een dergelijke code bij de uitgeverijen. Secretaris Wais Shirbaz legt uit wat de Fair Practice Code (FPC) bij de publieke omroepen inhoudt.
)
Volgens de zogeheten ‘Fair Practice Code’ (FPC) krijgen freelancers bij de omroep voortaan tenminste 150% van het cao-loon dat past bij hun functieniveau. Dit uitgangspunt geldt in de relatie tussen omroepen en opdrachtnemers, maar ook als omroepen werken met externe producenten van omroepproducties. In het laatste geval hebben de omroepen een toezichthoudende rol, aangezien zij geen directe arbeidsrelatie hebben met de werkenden bij de buitenproducenten.
Wat maakt de afspraak over de Fair Practice Code zo bijzonder?
Het is de eerste collectieve regeling voor zzp’ers in de mediasector. De code beschermt de zzp’er en geeft hem of haar de nodige versterking aan de onderhandelingstafel. Tegelijkertijd geeft de Fair Practice Code ook zekerheid aan de toekomst van de cao als collectieve regeling bij de publieke omroepen. Daarmee wordt de concurrentie op arbeidsvoorwaarden tegengehouden.
Hoe ga je dan nu met deze code in je hand de onderhandeling in?
Met de Fair Practice Code weet de zzp’er dat je een opdracht kunt beoordelen op basis van de cao-functie en andere factoren die daarbij van belang zijn, zoals de relevante ervaringsjaren en de lengte van de opdracht. Vervolgens kijk je welk bedrag redelijk is.
Hoe zorg je ervoor dat de opdrachtgever zich aan de afspraken houdt?
Het gaat om een bindende afspraak voor alle landelijke en regionale publieke omroepen. Er is een begeleidingscommissie die bij geschillen toetst of de schaaltoepassing door de opdrachtgever terecht is geweest. Die commissie heeft ook een signaalfunctie. Ook is er een evaluatiemoment afgesproken van een jaar. Krijgen we in de tussentijd veel signalen binnen, dan kunnen we snel aan de bel trekken.
Met de code zullen freelancers met een kwetsbare positie zijn geholpen. Hoe zit het met de zzp’ers die al een sterke onderhandelingspositie hebben?
Die zullen het goed blijven doen. Ik zie de code als een springplank waar je steeds een trede hoger terechtkomt. Maar je blijft een ondernemer die uiteraard vrij is om te onderhandelen en zijn of haar deskundigheid, ervaring, expertise, kwaliteit en bedrijfskosten meeweegt. De Fair Practice Code is vooral bedoeld om de negatieve effecten van de huidige marktwerking weg te nemen. Daarnaast zullen door de koppeling van de tarieven aan de cao-lonen de freelancetarieven jaarlijks geïndexeerd worden, wat op zichzelf al een belangrijke positieve ontwikkeling is. Hiervoor is een zogeheten Indexatietool ontwikkeld.