Open brief aan EU over AI: bescherm Europa’s creatieve ziel

De EFJ (European Federation of Journalists) en NVJ hebben een open brief medeondertekend, waarin de EU wordt opgeroepen om onmiddellijk actie te ondernemen om bij AI-beleidsvorming volledige transparantie, eerlijke vergoedingen, handhaving van auteursrechten en betrokkenheid van de creatieve sector te waarborgen. In de brief slaan vertegenwoordigers uit de creatieve sector, waaronder journalisten, fotografen, illustratoren, vertalers en ontwerpers, alarm. De brief is gericht aan de uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie, Henna Virkkunen.

Fotograaf: IMAGO/Christian Ohde

De brief benadrukt hoe miljarden creatieve werken worden gebruikt zonder toestemming, erkenning of compensatie. Gezien de aanhoudende zorgen over de koers die de Europese Commissie inslaat op het gebied van AI en de GPAI Gedragscode (waarbij de behoeften en voorstellen van de creatieve sector worden genegeerd) vinden EFJ en NVJ het van cruciaal belang om initiatieven zoals deze te steunen.

De rechten als makers en rechthebbenden worden systematisch ondermijnd onder het mom van ‘het bevorderen van innovatie’. Miljarden creatieve werken worden gebruikt als basis voor AI-systemen zonder de kennis van de makers, zonder toestemming en zonder vergoeding voor de makers. De Europese Commissie heeft te weinig gedaan om hen hiertegen te beschermen.

In de brief wordt opgeroepen om krachtig en spoedig op te treden:

• Volledige transparantie over alle werken, bijdragen en uitvoeringen die zijn gebruikt of zullen worden gebruikt voor het trainen van generatieve AI-modellen en andere doeleinden

• Passende vergoeding voor het gebruik van onze werken

• Consistente handhaving van het geldende auteursrecht – ook tegenover wereldwijde technologiebedrijven

• Betrokkenheid van de cultuur-, creatieve en mediasector bij alle regelgevende processen rond AI-beheer

Kunstmatige intelligentie is volledig afhankelijk van de creatieve inhoud van makers om te kunnen functioneren. Zonder die inhoud is AI blind, leeg en sprakeloos. Op dit moment profiteren alleen de ontwikkelaars van de modellen, terwijl makers en rechthebbenden worden onteigend. AI kan een motor voor vooruitgang zijn, aldus de brief, maar alleen als die gebaseerd is op solide juridische en ethische fundamenten.