De arbeidsmarkt voor journalisten verslechtert: minder vacatures, hogere werkloosheid
De arbeidsmarkt voor journalisten is in 2024 verslechterd. Er waren afgelopen jaar flink minder openstaande vacatures ten opzichte van 2023 en het aantal werkzoekenden liep op. Freelancers zijn wel meer gaan verdienen, maar haalden ook een groter deel van hun inkomen van buiten de journalistiek. Dat zijn een aantal van de belangrijkste conclusies uit de NVJ Arbeidsmarktmonitor 2024. Met dit onderzoek brengt de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) de journalistieke arbeidsmarkt in kaart. De resultaten van dit onderzoek worden op 15 januari 2025 gepresenteerd in Nieuwspoort. Het volledige onderzoeksrapport is hier te downloaden.
Belangrijkste bevindingen
De belangrijkste bevindingen uit de NVJ Arbeidsmarktmonitor 2024 op een rij:
Nederland telt 18.500 journalisten. Twee op de drie werkt voor een landelijk medium. Een kwart werkt voor regionale media.
Eén derde van alle redactionele functies bevindt zich bij drie grote spelers: DPG Media, Mediahuis en de NOS. Zij zijn veruit de grootste werkgevers.
Journalistieke werkgevers blijven sterk geconcentreerd in de Randstad, wat het risico op blinde vlekken in regionale berichtgeving vergroot.
Het aantal journalistieke vacatures lag in het derde kwartaal van 2024 33% lager dan in diezelfde periode een jaar eerder.
Het aantal freelance journalisten is aan het dalen. Strengere regelgeving rondom schijnzelfstandigheid zal freelancers vanaf 2025 naar verwachting verder onder druk zetten.
In studiejaar 2023/2024 leverden de journalistieke opleidingen gezamenlijk 472 nieuwe journalisten af. Dat is net iets meer dan het gemiddelde uit eerdere jaren.
De werkloosheid onder journalisten is gestegen naar 7%. Dat is twee keer zo hoog als het landelijke gemiddelde van 3,5%.
Freelance journalisten zijn meer gaan verdienen, maar zijn ook een groter deel van hun inkomsten van buiten de journalistiek gaan halen.
Overheidsmaatregelen – zoals handhaving van de zzp-wetgeving, bezuinigingen op de publieke omroep en een mogelijke btw-verhoging - dreigen een negatieve impact te hebben op de werkgelegenheid in de journalistiek.
Betere besluitvorming
'Overzicht in de journalistieke arbeidsmarkt is hard nodig', aldus NVJ-voorzitter Folkert Jensma. 'Op de eerste plaats voor de NVJ zelf. Met goed onderbouwde kennis over de markt voor individuele journalisten, kan de beroepsvereniging beter opkomen voor het algemene belang van de journalistiek. Maar dit rapport is niet alleen van belang voor de NVJ zelf. Ook het maatschappelijke middenveld (waaronder bonden, werkgevers en onderzoekers) én de politiek hebben goed onderbouwde informatie over de markt nodig om besluiten te nemen.'
Over de NVJ Arbeidsmarktmonitor
Met de NVJ Arbeidsmarktmonitor brengt de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) de journalistieke arbeidsmarkt in kaart. Het onderzoek is het eerste in zijn soort en richt zich op zes deelgebieden: journalisten in loondienst, freelancers, werkgevers, opleidingen, werkzoekenden en vacatures. De NVJ Arbeidsmarktmonitor is een jaarlijks terugkerend onderzoek. De NVJ Arbeidsmarktmonitor 2024 is hier te downloaden.