Model-redactiestatuut voor Nieuwsbladen
1. Considerans: het nieuwsblad en zijn functie
1.1
De nieuwsbladen beogen te voldoen aan de behoefte van de lezers aan informatie. – Zij geven hierdoor gestalte aan het in Nederland geldende grondrecht van vrijheid van meningsuiting, informatieverwerving, -vermenigvuldiging en -verstrekking, zoals vastgelegd in onder meer artikel 7 van de Grondwet en artikel 10 van het Verdrag van Rome. – Zij maken als massacommunicatiemiddel mede het functioneren van de democratie mogelijk. – Zij zijn als massacommunicatiemiddel geheel onafhankelijk van vorenbedoelde eigen informatie, tevens medium voor het tegen betaling overbrengen van mededelingen (advertenties) van particulieren, bedrijfsleven en overheden aan de lezers. – Hierdoor onderscheidt het nieuwsblad zich van andere industriële producten. – Voor elk nieuwsblad geldt daarbij de noodzaak te streven naar een zodanig financieel resultaat dat de continuïteit ervan, ter wille van alle in deze considerans beschreven functies, is verzekerd.
1.2
De aard van het nieuwsblad stelt bijzondere eisen aan de structuur van de organen die bij het produceren van de redactionele inhoud van een nieuwsblad zijn betrokken. De hoofdredactie en de redactie dienen hun taak binnen het kader van hetgeen is vastgelegd in de uitgangspunten te kunnen uitvoeren zonder rechtstreekse beïnvloeding van buitenaf of van binnenuit, anders dan op de wijze als in dit statuut geregeld. – Het redactiestatuut, dat overleg en betrokkenheid voor de redactie op grond van het vorenstaande in het bedrijf regelt, geeft derhalve een vorm van medezeggenschap van een andere aard dan de medezeggenschap die op grond van de Wet op de Ondernemingsraden voor alle werknemers in het bedrijf gelijkelijk geldt. – Krachtens de wet berust de leiding van de uitgeverij bij de statutaire directie. Zij is aansprakelijk en verantwoordelijk voor en heeft beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de gang van zaken in de onderneming en de exploitatie van het nieuwsblad, door haar uitgegeven. – Door de directie is de redactie, onder leiding van de hoofdredactie, belast met de redactionele verzorging van het nieuwsblad, zoals geregeld in dit statuut.
1.3
Begripsomschrijvingen. In dit model-redactiestatuut wordt verstaan onder:
- directie: de in de statuten van de onderneming genoemde beslissende instantie in de onderneming;
- hoofdredacteur: degene die, onder welke benaming dan ook, uiteindelijk de verantwoordelijkheid heeft voor de redactionele inhoud van het nieuwsblad;
- hoofdredactie: de gezamenlijke hoofdredacteuren;
- redacteur: degene die als hoofdberoep heeft het inhoudelijk meewerken aan de samenstelling van het nieuwsblad;
- redactievergadering: leden van de redactievergadering zijn alle redacteuren (journalisten, vormgevers, fotografen) die voor onbepaalde tijd tenminste 50% in dienst zijn van het nieuwsblad of groep nieuwsbladen;
- redactieraad: het door de leden van de redactievergadering – indien gewenst – uit hun midden gekozen orgaan voor overleg met de directie en hoofdredactie.
2. Beginselverklaring
2.1
Bij elk nieuwsblad of groep van nieuwsbladen binnen de betreffende uitgeverij dienen de uitgangspunten van het redactionele beleid en/of de beginselen en/of redactionele doelstellingen met eventuele richtlijnen duidelijk schriftelijk te zijn vastgelegd in een redactieformule die als bijlage aan dit statuut is toegevoegd. De redactieformule wordt vastgelegd in overeenstemming tussen directie, hoofdredactie van de desbetreffende titel(s), en redactieraad.
2.2
De hoofdredactie en de redactie beschouwen de uitgangspunten en/of het redactionele karakter als gegeven, indien en voor zover deze aan iedere in dienst van het betrokken nieuwsblad zijnde journalisten schriftelijk zijn meegedeeld.
3. De organen en hun bevoegdheden
3.1
Er is een redactievergadering die het belangrijkste orgaan is van overleg van de redactie over redactionele aangelegenheden.
3.2
Er kan een redactieraad worden ingesteld die de redactie vertegenwoordigt bij het overleg met de directie en de bevoegdheden uitoefent die de redactievergadering aan hem delegeert. Bij ontstentenis van een redactieraad zal de redactievergadering de taken en bevoegdheden van de redactieraad uitoefenen.
De redactieraad is tevens een orgaan van wederzijdse informatie en onderling beraad tussen redactie en hoofdredactie.
De redactieraad en de redactiecommissie kunnen dezelfde personele samenstelling hebben.
3.3
De hoofdredactie heeft de leiding van de redactie van het nieuwsblad of groep nieuwsbladen en is verantwoordelijk voor de redactionele inhoud ervan.
3.4
De hoofdredactie voert in overeenstemming met de vastgelegde redactionele uitgangspunten en/of het redactionele karakter en/of de richtlijnen in overleg met de redactievergadering, het algemeen beleid ten aanzien van de samenstelling, inhoud en vormgeving van het nieuwsblad, één en ander onverlet de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de hoofdredactie, zoals geregeld in artikel 3.3.
3.5
In alle gevallen waarin de directie weet of kan vermoeden dat haar beslissingen rechtstreeks of zijdelings invloed kunnen hebben op de redactievoering, pleegt zij vooraf overleg met de hoofdredactie en de redactieraad, indien aanwezig.
3.6
In alle gevallen waarin de hoofdredactie weet of kan vermoeden dat de redactionele beslissingen rechtstreeks of zijdelings invloed kunnen hebben op de algemene bedrijfsvoering, pleegt zij vooraf overleg met de directie.
3.7
Voorafgaand aan de besluitvorming omtrent benoeming of ontslag van een hoofdredacteur is de door de statuten van de onderneming aangewezen benoemende instantie verplicht advies in te winnen bij de redactievergadering.
3.8
Een hoofdredacteur wordt niet benoemd of ontslagen dan overeenkomstig de procedure bepaald in artikel 3.13, onverminderd de bevoegdheid van de benoemde instantie tot ontslag op staande voet dan wel ontbinding van de arbeidsovereenkomst om gewichtige redenen (incompatibilité d’humeur).
3.9
Binnen het kader van het in de onderneming te voeren personeelsbeleid dienen hoofdredactie en redactievergadering tot overeenstemming te komen over het redactionele personeelsbeleid. De aanstelling van redactieleden geschiedt door de directie in overleg met de hoofdredactie. De directie kan geen redactielid ontslaan dan nadat overleg met de hoofdredactie hierover is gepleegd.
3.10
De hoofdredactie informeert de redactievergadering over de hoogte en de verdeling over de verschillende posten van het redactiebudget alsmede over ingrijpende wijzigingen in de besteding.
3.11
De hoofdredacteur zal de redactieraad tenminste eenmaal per jaar toelichting verschaffen ter zake van het nieuwsblad of groep nieuwsbladen, mede in het kader van de gang van zaken binnen de gehele onderneming.
3.12
Besluiten tot wijziging van de beginselen en/of het redactionele karakter en/of de richtlijnen worden niet genomen dan volgens de procedure als bepaald in artikel 3.13.
3.13
In de gevallen, bedoeld in de artikelen 3.8, 3.12 en 6, neemt de directie of andere beslissende instantie van de nieuwsbladuitgeverij pas een beslissing nadat diepgaand overleg heeft plaatsgehad met de redactievergadering of de redactieraad. Indien in de gevallen bedoeld in de artikelen 3.8 en 3.12, nadat het diepgaand overleg heeft plaatsgehad, verschil van mening blijft bestaan tussen de directie of andere beslissende instantie en de redactievergadering of redactieraad, neemt de directie een beslissing, welke zij schriftelijk motiveert. Het besluit zal niet eerder dan twee maanden nadat het is genomen, worden uitgevoerd.
4. Samenstelling en werkwijze organen
4.1
De leden van de redactievergadering zijn alle redacteuren (journalisten, vormgevers en fotografen) die voor onbepaalde tijd voor tenminste 50% in dienst van het nieuwsblad of groep nieuwsbladen zijn. Uitsluitend de hierboven genoemde leden van de redactievergadering hebben stemrecht.
4.2
De redactievergadering komt bij voorkeur één maal per kwartaal bijeen, doch tenminste één maal per jaar.
4.3
Op verzoek van de hoofdredactie, de redactieraad of tenminste eenvijfde van het totaal aantal leden, dient een redactievergadering te worden gehouden. Binnen een week na indiening van het verzoek roept de voorzitter de redactievergadering bijeen.
4.4
De hoofdredacteur of één der hoofdredacteuren is voorzitter van de redactievergadering, behoudens zijn vrijwillige afstand van dit recht of een afwijkend onderling akkoord ten deze.
4.5
De redactievergadering kan slechts geldige besluiten nemen wanneer meer dan de helft der leden aan de stemming deelneemt. Er wordt besloten met gewone meerderheid van stemmen. In de gevallen genoemd in artikel 3.13 is voor de geldigheid vereist dat is besloten met een meerderheid van tweederde van het aantal aanwezige leden, tenminste overeenkomende met de gewone meerderheid van de voltallige redactievergadering.
Voor de geldigheid van elk besluit is voorts vereist dat schriftelijk is vastgelegd welke beslissing is genomen en wie aan de stemming hebben deelgenomen.
4.6
Jaarlijks kan de redactievergadering bij schriftelijke stemming een redactieraad kiezen, waarbij alle leden actief en passief kiesrecht hebben. De hoofdredacteuren hebben uitsluitend actief kiesrecht.
Indien de redactievergadering in een speciaal daartoe bijeengeroepen vergadering, als oordeel uitspreekt dat de redactie door de zittende redactieraad niet meer naar behoren wordt vertegenwoordigd, treedt de redactieraad af. Een nieuwe redactieraad dient te worden gekozen binnen 14 dagen na de datum van aftreden.
4.7
De redactieraad zal tenminste drie leden tellen. Hij kiest uit zijn midden een voorzitter.
4.8
De vergaderingen van de redactieraad zijn als regel openbaar voor de leden van de redactievergadering. Van elke vergadering van de redactieraad wordt schriftelijk aankondiging gedaan en wordt verslag uitgebracht aan de redactievergadering. Besluiten worden schriftelijk vastgelegd. Alleen wanneer de redactieraad zelf meent dat een vergadering een besloten karakter moet dragen, kan van de openbaarheid worden afgeweken.
4.9
De hoofdredactie kan zich op eigen initiatief of zal zich op verzoek van de redactieraad in het overleg met de directie laten bijstaan door één of meer leden van de redactieraad.
5. Overige bepalingen
5.1
De hoofdredactie wordt van de aanvang af door de directie vertrouwelijk geïnformeerd over voornemens tot reorganisatie, fusie, koop, verkoop of liquidatie van het nieuwsblad of tot uitgave of tot liquidatie van een nieuwsblad, tot opneming in de onderneming die het nieuwsblad uitgeeft en/of verbindingen van andere aard, voor zover van invloed op de redactievergadering van het nieuwsblad of groep nieuwsbladen.
5.2
Zodra de verwachting gewettigd is dat de in lid 1 bedoelde plannen tot uitvoering zullen komen, stelt de directie te zelfder tijd als zij de ondernemingsraad verplicht is in te lichten de redactieraad in de gelegenheid zich een oordeel hierover te vormen. De redactieraad kan zich, zo mogelijk in samenwerking met de ondernemingsraad, laten bijstaan door een, in overeenstemming met de directie, uit te nodigen deskundige die vertrouwelijk inzage krijgt in alle bescheiden die voor de te nemen beslissing van belang zijn. Besluiten worden door de directie niet genomen dan volgens de procedure als bepaald in artikel 3.13.
5.3
De directie licht de hoofdredactie en de redactieraad zo spoedig mogelijk in over een voorgenomen wijziging in de samenstelling van de kring van eigenaren van de uitgeverij, alsmede van de raad van commissarissen en/of een ander college van toezicht.
5.4
Indien een onderwerp behoort tot de bevoegdheden van de ondernemingsraad, belet zulks niet de uitoefening van de bevoegdheden van de redactievergadering en/of redactieraad zoals in dit statuut omschreven.
6. Slotbepaling
Wijziging van het redactiestatuut wordt vastgesteld door de directie, na overleg met de hoofdredactie en de redactievergadering.
Voor wijziging van het statuut is de procedure als omschreven in artikel 3.13 van toepassing.
