Mag hij die portretfoto aan een andere website geven?

Voor een tijdschrift heb ik in opdracht een portretfoto gemaakt van een econoom die is gepubliceerd bij een interview. Nu heeft die econoom – zonder mijn toestemming – de portretfoto aan een andere website gegeven voor publicatie naast zijn columns. Mag dat zomaar?

Antwoord

Ja, zo oordeelt het gerechtshof Amsterdam eind vorig jaar. Er is hier namelijk sprake van een uitzondering op het auteursrecht, waardoor de publicatie van het portret van de econoom op die website niet als inbreuk op de auteursrechten van de fotograaf wordt beschouwd.

Wat is die uitzondering dan? In de auteurswet is, kort gezegd, bepaald dat publicatie van een portret in een (online) nieuwsblad of tijdschrift zonder toestemming van de fotograaf, geen inbreuk op diens auteursrechten oplevert als de opdracht voor het maken van dat portret door of ten behoeve van de geportretteerde is verstrekt. Om dat laatste draait het in deze zaak.

De website heeft namelijk een verklaring van de econoom dat de opdracht voor het maken van zijn portretfoto in samenspraak met het tijdschrift is gegeven. Verder heeft de econoom de fotograaf toegelaten tot zijn woning en aanwijzingen gegeven bij het maken van de foto én, zegt hij, een persoonlijk belang te hebben bij een goede portretfoto. Deze omstandigheden leiden er volgens het gerechtshof toe dat de opdracht voor de portretfoto mede ten behoeve van de econoom is gegeven. Publicatie van die foto in een ander nieuwsmedium maakt daarom geen inbreuk op de auteursrechten van de fotograaf.

Dat is een bittere pil voor fotografen, die een portretfoto toch vooral ten behoeve van de opdrachtgever maken. Hoewel ik vind dat een geportretteerde nog steeds enig belang moet kunnen aanwijzen dat meer omvat dan het hebben van een goede portretfoto – want dat geldt voor iedere geportretteerde – is het voor fotografen aan te raden duidelijke afspraken te maken om situaties zoals bovenstaand te voorkomen. Een goede quitclaim is dus nog belangrijker geworden. Wat er in zo’n quitclaim moet staan, vertellen we je graag tijdens ons juridisch spreekuur.

Mira Herens, advocaat NVJ Advocaten & Juristen

  • De NVJ is het principieel oneens met de uitleg van het Hof in deze zaak. Wij vinden dat het auteursrecht in dit soort gevallen altijd de maker toebehoort. Zolang deze uitspraak echter staat, adviseert de NVJ een afspraak te maken met geportretteerde in de vorm van een quitclaim. 

Beeld: TRIK

juridisch mag dat zomaar