Waar moet ik aan voldoen als ik wil blijven freelancen?

Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst nadrukkelijk handhaven op schijnzelfstandigheid. Zoals het er nu naar uitziet zal hierdoor het freelance invullen van redactie- en bureaudiensten lastig worden in de toekomst. Een moeilijke boodschap voor zzp’ers die graag hun huidige freelance redactiediensten willen blijven voortzetten. Toch blijft zelfstandig werken als freelance journalist binnen de voorgenomen regelgeving zeker mogelijk. Milen van Boldrik, secretaris Zelfstandigen, geeft een aantal kaders die je als leidraad kunt gebruiken om jouw werkstructuur en situatie te beoordelen.

Foto: ANP/ Hollandse Hoogte/ Richard Brocken

Bedrijven die zzp’ers inhuren voor niet-zelfstandig werk riskeren mogelijk boetes en naheffingen als zij niet op de juiste wijze de arbeidsrelatie kwalificeren. Het jaar 2025 geldt wel als een overgangsjaar waarin deze bedrijven nog niet beboet worden mits zij kunnen bewijzen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. De overheid wil zo een ‘zachte landing’ realiseren voor zelfstandigen en bedrijven.

Het Deliveroo-arrest

Waar moet je nou op letten om als zelfstandige in de journalistiek te blijven werken? Oftewel, wanneer ben je een echte ondernemer en wijk je af van een dienstverband? Omdat er nog geen nieuwe wet ligt – de wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) wordt pas half 2026 verwacht – zal de Belastingdienst handhaven aan de hand van criteria die zijn afgeleid uit de rechtspraak, met name het zogeheten Deliveroo-arrest.

Kaders om je werkstructuur te bepalen

Eenvoudig is dit niet want alle criteria moeten in onderling verband worden gewogen en lijken soms ook verschillend interpreteerbaar. Toch is een zekere leidraad te trekken uit het Deliveroo-arrest waardoor kaders ontstaan die duidelijk afwijken van een dienstverband. Deze aangescherpte kaders kun je gebruiken om jouw werkstructuur en situatie te beoordelen – let wel: deze lijst is niet volledig en limitatief. Het is echter wel goed om jouw werkrelaties te checken aan de hand van deze aangescherpte kaders.

Jouw arbeidsrelatie duidt op die van een zelfstandig ondernemer als je:

• wordt ingehuurd voor jouw specifieke expertise;

• voor een opdracht wordt ingehuurd met een projectmatige aanpak: een begin, eindpunt en eindresultaat;

• de vrijheid hebt om zelf te bedenken op welke wijze je de opdracht uitvoert. De opdrachtgever mag wel kaders geven, maar niet opleggen hoe je precies de opdracht moet uitvoeren;

• de vrijheid hebt om zelf je werktijden en werkplek te bepalen;

• meerdere opdrachtgevers hebt;

• als ondernemer gedraagt: je hebt een eigen website, besteedt tijd aan het vinden van nieuwe opdrachtgevers, doet investeringen in materiaal of kennis, hebt een KvK-inschrijving etc;

• een zekere mate van gelijkwaardigheid bestaat tussen jou en de opdrachtgever;

• tarieven zelf bepaalt of tenminste in gelijkwaardig overleg – de hoogte is hierbij ook van belang. Je moet jezelf echt kunnen bedruipen als zelfstandig ondernemer;

• eigen materialen gebruikt, zoals laptop/camera of bewerkingsprogramma’s;

• niet precies hetzelfde werk doet als werknemers; je werkt niet zij-aan-zij met werknemers die soortgelijk werk verrichten op een werkplek;

• vrij bent om ook voor concurrenten te werken - concurrentiebeding is uit den boze voor zelfstandig ondernemers.

  ---

  Laat je persoonlijk voorlichten

Laat bij twijfel je persoonlijk voorlichten door onze juristen, want elke individuele situatie kan net anders zijn. De contactgegevens vind je op NVJ.nl/rechtshulp. Je kunt ook contact opnemen met Milen van Boldrik, secretaris zelfstandigen, mvanboldrik@nvj.nl