Oproep NVJ aan Tweede Kamer: schrap btw-verhoging op onafhankelijke journalistiek

woensdag 22 mei 2024

Samen met brancheorganisatie NDP Nieuwsmedia en het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren heeft de NVJ maandag de fractievoorzitters van de Tweede Kamer in een brief opgeroepen om af te zien van de voorgenomen btw-verhoging van 9 naar 21 procent op (online) kranten en tijdschriften. ‘De zeer forse maatregel raakt vooral nieuwsconsumenten met een kleine beurs en daarmee de toegankelijkheid van pluriforme kwaliteitsjournalistiek voor de burger’, stellen de drie partijen.

Foto: ANP/Koen van Weel

PVV, VVD, NSC en BBB onderstrepen in het hoofdlijnenakkoord het wezenlijke belang van een betrouwbare informatievoorziening in een rechtsstaat en willen voorkomen dat het (online) aanbod van nieuws nog verder verschraalt. Dat juichen NDP Nieuwsmedia, het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren en de NVJ van harte toe. Maar de voorgenomen btw-verhoging gaat hier lijnrecht tegenin, schrijven zij in hun brief. ‘Ook Europees gezien is dit een zeer afwijkend voornemen: als het btw-tarief op onafhankelijke journalistiek naar 21% gaat, is er geen enkel Europees land waar burgers zo zwaar belast worden bij het lezen van hun krant als Nederland.’

> Lees ook de eerdere reactie van de NVJ: Onverwachte gifpil in coalitieakkoord; btw-verhoging dagbladen en tijdschriften volstrekt onverantwoord

Gevolgen verhoging btw-tarief

De verwachte gevolgen van de ruime verdubbeling van het btw-tarief zijn fors, zo hebben de leden van NDP Nieuwsmedia de afgelopen dagen in kaart gebracht. Uit eerder onderzoek naar prijselasticiteit van dagbladen en tijdschriften blijkt dat het aantal abonnees fors daalt bij de voorgenomen btw-verhoging: 17 procent bij dagbladen, 23 procent bij tijdschriften. Dit raakt vooral mensen met een smallere beurs, waaronder jongere lezers die cruciaal zijn voor de toekomst van nieuwsmedia.

Daarnaast, stellen de drie partijen, zal de btw-verhoging in het bijzonder voor regionale dagbladen en kleinere zelfstandige titels desastreus uitpakken. Het zal door de transitie naar een digitale toekomst – met dalende papieren oplages en digitale abonnementen die beduidend minder opbrengen – een flinke opgave worden om niet in de rode cijfers terecht te komen. ‘Daarmee wordt de continuïteit van nieuwstitels en dus de pluriformiteit van het journalistieke landschap op het spel gezet.’

Ook boet de btw-verhoging in op de journalistieke slagkracht. ‘Bij fors teruglopende inkomsten zullen ook de uitgaven daarmee in lijn moeten worden gebracht. Dat betekent onvermijdelijk reorganiseren, ook op redacties. Voor kleinere titels is het de vraag of na reorganisaties een volwaardig nieuwsmedium kan blijven bestaan, met alle gevolgen van dien, onder meer voor de regioverslaggeving.’

Versterk de instituties die rechtsstaat dragen en schrap btw-verhoging

De NVJ, NDP Nieuwsmedia en het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren benadrukken in hun brief de stevige ambitie van de formerende partijen om de instituties die de rechtsstaat mede dragen, waaronder de media, te versterken. Ze roepen de partijen in de Tweede Kamer op om de voorgenomen btw-verhoging op onafhankelijke journalistiek te schrappen. ‘Nederlanders verdienen goede toegang tot onafhankelijke journalistiek, om zich goed te kunnen informeren en zelfstandig hun mening te vormen.’