Oleksiy Sorokin van Kyiv Independent: niet gekozen om oorlogsjournalist te worden

Het is maandagmiddag, hoe is het op dit moment in Kyiv?

‘Rustig. No missiles. Het is vervelend om te zeggen maar helaas raak je aan alles gewend. Mensen wennen eraan om door te leven ondanks de raketaanvallen van Rusland en alle wreedheden die we hier in Kyiv hebben gezien.’

Nadat een groep journalisten ontslagen werd omdat zij hun redactionele onafhankelijkheid hadden verdedigd, richtte deze groep, onder wie Oleksiy Sorokin, The Kyiv Independent op. Enkele maanden later viel Rusland Oekraïne binnen en Kyiv Independent was op dat moment nog een piepjonge media start-up met weinig middelen. Het medium werd in korte tijd de stem van Oekraïne in de wereld met miljoenen volgers op social media en een nog steeds groeiend aantal betaalde abonnementen.

Hoe is Kyiv Independent in korte tijd zo succesvol geworden?

‘Veel mensen denken dat het een soort geluk was, maar we hadden de basis op orde. Toen de oorlog begon hadden we al een draaiende website, een goed team dat 24/7 kon werken, we sloten ons aan bij platform Patreon, bij crowdfundingplatform GoFundMe, bij Twitter en andere social media. Dus dit hadden we al voordat Rusland ons land binnenviel, maar we kwamen internationaal in de schijnwerpers toen veel mensen om informatie uit de Oekraïne vroegen. We publiceren in het Engels, we zijn dus niet de belangrijkste nieuwsbron voor de Oekraïners zelf, maar Oekraïners volgen ons wel om te weten wat er gaande is in de wereld.’

Waar zijn jullie op dit moment mee bezig?

‘Momenteel hebben we onze website gericht op oorlog en alles wat met oorlog te maken heeft. Verder brengen we meerdere nieuwsbrieven uit. Eén gaat over Oekraïne dagelijks. Er is een nieuwsbrief met een onderzoeksthema. Verder een geschiedenisproject om de kennis over de Oekraïense geschiedenis te verspreiden en waarom dit geen oorlog is die vorig jaar is begonnen, maar al 300 jaar aan de gang is. En een nieuwsbrief met het thema Wit-Rusland. We hebben verschillende podcasts die het redelijk goed doen. Een paar videoprojecten. Een onderzoeksteam houdt zich bezig met oorlogsmisdaden en gaat vanaf juli lange videodocumentaires produceren. We zijn inderdaad druk, ja. Daarom nemen we ook meer mensen aan. We willen het belangrijkste mediakanaal zijn voor diegenen die geïnteresseerd zijn in Oekraïne, Wit-Rusland, Rusland, kortom deze regio.’

Hoe groot is het team?

‘Op dit moment 47 mensen waarvan meer dan de helft journalisten, redacteuren, videoteams.’

Hoe behouden jullie je onafhankelijkheid in tijden van oorlog?

‘Toen we onze organisatie creëerden, wisten we dat onafhankelijkheid en kwaliteit onze kernprincipes moesten zijn. Dat betekent dat niemand invloed mag hebben op wat we produceren. Onze organisatie is eigendom van de redactie en dat kan omdat we financieel onafhankelijk zijn dankzij onder andere Patreon en donaties. Maar het is niet makkelijk. Bijvoorbeeld toen journalisten verslag deden over Bakhmut en hun militaire accreditaties werden ingetrokken. We moesten ervoor vechten om die terug te krijgen. Als je ’t hebt over de frontlinies dan zijn er officiële en niet-officiële kanalen, waar je als journalist ter plekke werkrelaties opbouwt. Het wordt moeilijker als bij het tegenoffensief de toegang tot de frontlinie wordt afgesloten, maar dan vinden we nog steeds manieren om verslag te doen.’

Ga je zelf ook naar de frontlinie?

‘Nee. Ik heb vorig jaar steden in de frontlinie bezocht, maar mijn functie is nu meer die van mediamanager. Ik hou me, samen met anderen, wel bezig met de veiligheid van journalisten.’

Wat zijn volgens jou de meest onderbelichte onderwerpen in de internationale media?

‘Een belangrijk onderwerp dat ondervertegenwoordigd is, is de ontvoering van Oekraïense kinderen. We weten dat veel mensen in het Westen meer willen weten, maar journalisten hebben geen toegang tot Rusland. We weten helaas niet waar de kinderen terechtkomen of wat er met hen gebeurt in Rusland. Op dit moment weten we dat er meer dan 19.000 kinderen zijn ontvoerd en we denken dat het aantal nog veel hoger is. We zijn van plan om verschillende verhalen en video’s over dit onderwerp naar buiten te brengen, dit onderwerp verdient naar mijn idee veel meer aandacht.’

Wat wordt je verhaal op het Festival van de Journalistiek?

‘Het belangrijkste is dat ik mijn ervaringen kan delen over het verslaan van een oorlog in eigen land. Over het leven van journalisten die gedwongen oorlogsverslaggevers zijn geworden, we hebben hier immers niet voor gekozen maar we hadden ook geen optie om dit werk níet te doen. Ik vind het cruciaal dat wij als Oekraïense journalisten ons verhaal doen, je kunt niet zeggen dat dit scenario jou nooit overkomt. Ik vertel wat er is gebeurd, wat we doen, en hoe we overleven.’  

Foto: Quinn Broers