NVJ Arbeidsmarktmonitor: onderzoek doe je niet alleen

Foto: Duco de Vries

De journalistieke arbeidsmarkt onderzoeken doe je niet alleen. En dat is even wennen: de eerste fase van het project dat moet leiden tot de NVJ Arbeidsmarktmonitor was namelijk erg solitair. Sinds mei heb ik vooral gezocht naar data over onze arbeidsmarkt, gekeken naar gaten in die data en gesprekken gevoerd met mensen uit het vak én daaromheen.

Interne overleggen waren er natuurlijk al wel, binnen de NVJ. Een van de grootste valkuilen van een project als dit is immers dat je alles in je eentje probeert te doen. Dat is niet alleen om praktische redenen onmogelijk, het vergroot ook het risico op blinde vlekken. En dat druist dan weer in tegen het doel van de NVJ Arbeidsmarktmonitor: een zo goed mogelijk beeld neerzetten van onze arbeidsmarkt.

Hulp van binnen en buiten

Ondanks die interne gesprekken was de uitvoer van de NVJ Arbeidsmarktmonitor tot nu toe een onemanshow. Dat gaat de komende maanden veranderen. Samen met onze afdeling Marketing en Communicatie werk ik aan een communicatieplan, er komt een stuurgroep die het project in goede banen moet (blijven) leiden en daarnaast stel ik een projectgroep samen. De leden daarvan gaan mij helpen bij de realisatie van de NVJ Arbeidsmarktmonitor.

Naast deze project-organisatorische hulp, heb ik ook hulp van buitenaf ingeschakeld. Die gaat me helpen bij het verzamelen van data. Zo is freelance journalist Joris Heijkant de afgelopen weken bezig geweest met het bouwen van een tool, waarmee we op LinkedIn in kaart gaan brengen waar studenten journalistiek die afgelopen jaar hun diploma haalden nu eigenlijk werken. Want met uitzondering van één universiteit, weet geen enkele opleiding nou precies waar ‘hun’ mensen na de opleiding terechtkomen.

We zijn dat project expres klein begonnen. Eén van de oprichters van het sociale netwerk Hyves (wie kent dat nog?) beschreef jaren geleden in zijn boek Van drie naar 10.000.000 vrienden de volgens de Hyvers beste manier van software-ontwikkeling. De strekking: begin bij de basis en bouw deze dan verder uit, en ga niet tig features toevoegen voordat je basis goed staat. Precies die filosofie wil ik ook volgen: zodra het lukt om via onze tool in kaart te brengen waar recent afgestudeerde journalisten werken, kunnen we gaan nadenken over het napluizen van journalisten die in de jaren ervoor hun diploma behaalden.

Samen op zoek naar ‘de journalist’

Een andere samenwerking waar ik druk mee was, was een grote. Een van de speerpunten van de NVJ Arbeidsmarktmonitor, is dat we willen uitzoeken ‘wie’ de journalisten in Nederland zijn. Hoeveel van hen zijn man/vrouw/x? Waar wonen ze? Waar werken ze? Hoe oud zijn ze? En nog veel meer van dat soort vragen.

Tijdens een gesprek met het Commissariaat voor de Media enkele maanden geleden, kwam aan het licht dat het Commissariaat precies hetzelfde wilde gaan onderzoeken. Omdat je zoiets beter samen goed kunt doen dan allebei los van elkaar, trekken we hierin samen op. Met onderzoeker Mark Boukes van de Universiteit van Amsterdam heb ik me de afgelopen tijd over onze gezamenlijke vragenlijst gebogen, en een plan bedacht om die vragenlijst goed bij de collega-journalisten te krijgen. De vragenlijst verspreiden we begin 2024 (de exacte datum is nog niet bekend). Dus houd rond die tijd je mailbox in de gaten.

Wat willen werkgevers?

Ook tof is het plan om journalistieke vacatures op internet door te gaan spitten. Daarmee willen we inzichtelijk maken wat werkgevers nou eigenlijk zoeken. Zijn ze in vacatures vooral op zoek naar starters? Of willen ze meer ervaren krachten? Welke competenties zoeken ze? In welke steden en gemeentes zijn er de meeste vacatures? En hoe vaak wordt er eigenlijk om freelancers gevraagd?

Die vacatures gaan we niet zelf lopen spellen. Er zijn bedrijven die daar prima software voor hebben gebouwd. Die software schraapt alle vacatures op internet bij elkaar en maakt die doorzoekbaar. We willen met een van deze bedrijven in zee gaan om zo een potentieel enorme database aan interessante informatie binnen te halen.

Het mbo in beeld

Wat er allemaal voor informatie uit deze projecten gaat komen, is nog even afwachten. Dat dit onderzoek naar de journalistieke arbeidsmarkt toch soms al interessante kennis oplevert, vertelde ik jullie in de vorige update al. Vooral de constatering dat er in ons land zestien (en inmiddels zelfs zeventien) mbo-scholen zijn met journalistiekopleidingen, leverde veel verbazing op onder lezers. Zoveel, dat ik voor Villamedia (waar ik nog één dag per week werk) een verhaal maakte over die opleidingen.

O, en ik bracht net als eerdere jaren ook het aantal starters en afgestudeerden aan de hbo’s en universiteiten in kaart. Dat artikel lees je hier.

Haak aan

Naast alle genoemde hulptroepen wil ik ook een beroep doen op jullie. Want zonder jullie input, wordt het een stuk lastiger om zinvolle informatie over de journalistieke arbeidsmarkt te verzamelen. We hopen dat jullie straks, zodra we vragenlijsten gaan versturen, deze massaal willen invullen. En ben je toevallig werkgever, dan zouden we het heel erg waarderen als je straks onze vragenlijsten wilt verspreiden onder je mensen.

Denk je op een andere manier bij te kunnen dragen aan ons onderzoek? Kom je data tegen waarvan je denkt dat deze nuttig kan zijn voor de Arbeidsmarktmonitor? Of heb je een suggestie of vraag? Mail dan met Nick Kivits. We horen graag van je.