Meta voor de rechter: beeldmakers willen eerlijke vergoeding

dinsdag 23 januari 2024

Pictoright, de auteursrechtenorganisatie voor visuele makers in Nederland, heeft Meta gedagvaard. Inzet is om tot een eerlijke vergoeding te komen voor beeldmakers als het gaat om het gebruik en de verspreiding van hun werk via de socialemediakanalen van Meta, het moederbedrijf van onder meer Facebook en Instagram. Ruud Rogier is bestuurslid bij Pictoright namens de NVF/NVJ en licht de achtergronden toe.

‘Het gebruik van beeld is één van de belangrijke redenen waarom sociale media zo aantrekkelijk zijn om te gebruiken. Veel van dat beeld is auteursrechtelijk beschermd werk. De makers van deze professionele beelden zien echter geen cent voor het gebruik van hun beeld op sociale media’, constateert Ruud Rogier.  

‘Value Gap’

Hij vindt dat beeldmakers ook financieel gezien moeten profiteren van het feit dat hun werk als een magneet werkt voor mensen die socialemediaplatformen gebruiken. ‘Pictoright is van mening dat de beeldmakers een redelijk deel zouden moeten krijgen van de opbrengsten. Zo heeft Meta in 2023 bijna 11 miljard euro winst gemaakt met – voornamelijk – de verkoop van advertenties. De vergoeding die beeldmakers ontvangen voor het gebruik van hun beeld is momenteel 0 euro. Dit verschil in opbrengst voor de beeldmakers wordt ook wel de Value Gap genoemd.’

Europese wetgeving

De dagvaarding van Meta komt niet uit de lucht vallen, zegt Rogier: ‘Pictoright heeft sinds 2021 diverse, vruchteloze pogingen gedaan om met Meta tot een vergelijk te komen over de hoogte van een collectieve vergoeding voor de beeldmakers. Tot 2021 stond de socialemediaplatformen weinig in de weg om te opereren zoals ze nu nog doen. Daar is echter verandering in gekomen, aangezien medio 2021 een Europese wet is aangenomen waardoor socialemediaplatformen verantwoordelijk worden gesteld voor het materiaal dat daar wordt geplaatst en gedeeld. Er moet dus overeenstemming zijn tussen maker en platform. Per geval dit behandelen is ondoenlijk en dus is Pictoright de aangewezen organisatie om namens de rechthebbende auteurs een collectieve vergoeding uit te onderhandelen.’

Eerlijke vergoeding beeldmakers

Die collectieve vergoeding voor beeldmakers moet er zeker komen, al dan niet afgedwongen via een rechter, stelt Rogier. ‘We kunnen dit als een upload-vergoeding zien. Mocht er een vergoeding vanuit de platformen volgen (al of niet afgedwongen door een rechterlijke uitspraak), dan worden deze gelden verdeeld onder de bij Pictoright aangesloten rechthebbenden. Het is niet de bedoeling dat er een upload-filter komt. Pictoright is immers voor het vrije internet. Maar waar Pictoright voor staat, is een eerlijke vergoeding voor het gebruik van auteursrechtelijk beschermde content. Het gaat hier om het werk van de professionele makers en niet om de grote hoeveelheid privé-beelden die er dagelijks via sociale media wordt gedeeld. Persoonlijk heb ik er het volste vertrouwen in dat het Pictoright gaat lukken om de socialmediaplatformen op eerlijke wijze te plukken.’

Dossier lezen?

Je kunt uitleg en het hele proces volgen in het dossier van Pictoright. Mocht je nog niet aangesloten zijn bij Pictoright, dan adviseert Rogier je om dit alsnog te doen. Dat kan via de website van Pictoright.