Jaarrede: veel bereikt ondanks coronajaar

Foto: Wilmar Dik

We hebben zojuist uitgebreid stilgestaan bij de veiligheid van journalisten - het is en blijft een speerpunt voor de NVJ. De resultaten zijn veelzeggend, 8 op de 10 journalisten heeft in zijn dagelijkse praktijk ervaringen met bedreiging of geweld.

Ook in het kader van persvrijheid hebben we vanmiddag een brief afgegeven bij de ambassade van Belarus om te protesteren tegen de arrestatie van talloze collega-journalisten en om de vrijlating te eisen van onze collega Roman Protasevich. Een vrije pers - we blijven daar ook samen met de EFJ op hameren.

Ik heet u allen welkom bij dit besloten deel van de Jaarvergadering van de NVJ. Sinds we elkaar voor het laatst zagen in januari, is de vergadering weer iets minder virtueel, we zijn hier in Nieuwspoort met 25 mensen, en zijn erg blij dat u - 60 leden - er online bij bent en we verheugen ons op uw aller inbreng.

En, zoals u in het nieuwe NVJ-spotje, dat u bij aanvang van deze bijeenkomst zag, een levende vereniging begint met actieve leden. We hopen dan ook van harte dat een deel van u de komende periode actief wilt gaan worden of blijven binnen de NVJ. Als de nieuwe statuten straks zijn goedgekeurd, krijgt u daarvoor volop de kans met de verkiezingen voor het bestuur en de beleidsteams.

Het kwam eigenlijk goed uit dat het een jaar van introspectie was, van onderhoud achter de schermen, waar het bureau zich met overgave op heeft gestort. Dat is niet spectaculair, maar een gevolg van de nieuwe structuur, waar u ons in september 2020 het mandaat voor gaf. En het was hard werken, intern. We zijn daar als bestuur nauw betrokken bij geweest en hebben u daar in de januari vergadering in meegenomen. We brengen het resultaat straks in stemming en hopen uiteraard op uw fiat.

In het coronajaar kwamen aanvankelijk veel processen tot een abrupte stilstand. De campagne Journalistiek heeft een Prijs werd opgeschort ten gunste van acute hulp. Vooral onze freelance leden werden hard getroffen - we konden velen ondersteunen met het NVJ Noodfonds of via steunfondsen van collega-organisaties. En ook van overheidswege kwamen er regelingen. Maar gelukkig viel het jaar, ook omdat zakelijk directeur Abe Mijdam een heel conservatieve nieuwe Corona begroting maakte, toch weer wat mee. Dit is ook een goed moment om algemeen secretaris Thomas Bruning en met hem de hele staf van de NVJ te danken voor hun ongelofelijke inzet het afgelopen jaar.

En dat heeft vruchten afgeworpen. Ons ledental is gestegen, net als het aantal perskaarten. Op het gebied van arbeidsvoorwaarden heeft de NVJ veel bereikt. In het jaarverslag kunt u de verhogingen in de cao’s zien, en voor freelancers was het bereiken van een Fair Practice Code bij de publieke omroep een mijlpaal. We zijn in gesprek met de uitgevers om ook daar tot betere voorwaarden te komen. Deze week werd bekend dat de SER inzet op 35 euro per uur voor zelfstandigen - een resultaat waaraan ook de NVJ heeft bijgedragen. Maar de race is nog niet gelopen. Voor zij- aan zij- werkers op redacties ziet het er beter uit. Maar voor zelfstandigen die zich buiten het zichtveld van opdrachtgevers bewegen, is er nog een weg te gaan. Twee freelancers hebben met onze steun, de uitgevers voor de rechter gedaagd. Het is het tweede proces dat moedige collega’s – eenpitters - met de NVJ in de rug willen en kunnen voeren. Daarnaast wil de NVJ, onder andere met de invoer van de NVJ Tarievencalculator, en door het organiseren van ‘losse’ freelancers ook hier komen tot een minimum uurprijs, in plaats van de stukprijs die nu gangbaar is. Gelukkig zijn er vele acties waarin freelancers hun krachten bundelen gaande bij redacties, zoals Trouw en NRC.