Column Ruud Rogier: Aan ANP – Een slecht contract heeft twee verliezers

dinsdag 22 november 2022

Het zal opgevallen zijn binnen onze sector fotojournalistiek, het ANP wil meer structuur brengen in haar huidige werkflow. Begrijpelijk, door de overname van diverse beeldbanken de afgelopen jaren is het aantal fotojournalistieke freelancers danig gegroeid en daardoor heeft het ANP te maken met veel verschillende werkvoorwaarden.

Beeld Bij column Ruud Rogier1.jpg

De BV ANP gaat er echt werk van maken om alles in een goede workflow te krijgen. In de ijver om door middel van de nieuwe voorwaarden dit doel te bereiken, verliest het bedrijf iets uit het oog. Voor mijn uitleg hieromtrent ga ik terug naar mei 2021. De maatschappelijk verantwoorde investeerder Chris Oomen koopt het ANP. De reden die Chris Oomen hiervoor heeft? ‘Het bestendigen van het beeld als onderdeel van het Nederlands erfgoed.’ Vrij vertaald, het behoud van de Beeldcultuur in Nederland.

Is het nieuwe contract van het ANP in lijn met deze – nobele – gedachte? In mijn zoektocht naar antwoord hierop spreek ik een gerenommeerd freelance fotojournalist die behoort tot de vaste leveranciers van het ANP, zowel in opdracht als op eigen initiatief.

De freelancer

Hij is vol lof over het bedrijf en het contact met de werkvloer is goed. Qua omzet is het ANP voor hem een grote klant. Hij kan zich het verlies van deze opdrachtgever niet veroorloven. Dit geeft hem een bijzondere slechte positie bij het onderhandelen omtrent de voorwaarden. Hij is negatief omtrent de gestelde voorwaarden in het nieuwe contract. Om dit stukje leesbaar te houden beperk ik mij tot en paar items in het contract:

De exclusiviteit, door zich te verbinden aan de voorwaarden wordt het de fotograaf bijna onmogelijk gemaakt om zijn werk zelf te exploiteren.
De 50% inning van auteursrechtelijke gelden via Pictoright, het kan de proactieve freelancer op jaarbasis zo’n 1.000 euro schelen.
Bijna elk financieel/juridisch risico wordt in het bakje van de freelancer geschoven.

De lijst is nog langer te maken maar ik kan, na het gesprek met deze freelancer, niet anders concluderen dan dat het ANP met zijn nieuwe voorwaarden een onvoorzien risico voor het bedrijf niet afdekt.

Risico

De BV ANP loopt het risico dat fotojournalisten uit het topsegment van de sector vriendelijk bedanken voor het aanbod om te leveren aan deze beeldbank. Hiermee gaat het ANP inleveren op beeldkwaliteit. Behoud van de kwaliteit van onze beeldcultuur komt hiermee op de tocht te staan. Onze beeldcultuur wordt de derde verliezer.

Oplossing?

Mijn voorstel is dat het ANP zijn maatschappelijke betrokkenheid toont en in overleg treed met haar vaste groep freelancers. Alleen dan kan er wat gewonnen worden.

Ruud Rogier, voorman NVF

fotografen freelancers