6 redenen waarom de cursus Onderzoeksjournalistiek een goed idee is

donderdag 29 augustus 2019

Vanaf 6 november start bij de NVJ Academy de nieuwe cursus Onderzoeksjournalistiek. Docent is Vincent Verweij, die al bijna 25 jaar als onderzoeksjournalist werkt voor onder andere Zembla. Hier zijn 6 redenen die uitleggen waarom het een goed idee is om je in te schrijven.

1. Onderzoeksjournalistiek wordt steeds belangrijker

De verhouding tussen reporters en voorlichters ligt ongeveer één op tien. Bij het blootleggen van misstanden worden onderzoeksjournalisten meestal niet met open armen ontvangen. Al die PR-mensen en voorlichters bepalen wat wel en wat niet openbaar wordt gemaakt. Research, analyse en verdieping zijn daarom steeds belangrijker om tot waarheidsvinding te komen.

Onderzoeksjournalistiek wordt daarom steeds belangrijker. Zozeer zelfs dat ook het kabinet extra geld heeft uitgetrokken in de vorm van een jaarlijkse subsidieregeling.

2. Met onderzoeksjournalistiek kun je onderscheid maken

Veel mensen nemen nieuws for granted, het wordt als vervangbaar massagoed ervaren. Om je als journalist en als medium te onderscheiden kom je uit bij diepgaand onderzoek – en uiteraard nieuwsgierigheid, doorzettingsvermogen en analytisch vermogen.

Er is altijd wel ergens een overlap tussen onderzoeksjournalistiek en reguliere journalistiek en er is discussie over waar de grens ligt. Maar op het moment dat je 30 interviews over één onderwerp hebt gedaan, dan begint het echt wel op onderzoeksjournalistiek te lijken. Het onderscheid zit ‘m in tijd en diepgang. Andere criteria zijn het doen van onthullingen, het centraal stellen van feiten in plaats van meningen en het gebruik maken van een groot aantal bronnen.

3. Je leert tijdens de cursus de belangrijkste basisprincipes van de onderzoeksjournalistiek

Aan welke eisen moet onderzoeksjournalistiek voldoen? Hoe kom je aan geheime documenten? Hoe breng je netwerken in kaart? Waar vind je klokkenluiders? En welke praktische handvatten zijn er nog meer? Verder leer je hoe je een onderzoeksopzet maakt.

4. Met de huidige online researchmogelijkheden zijn onderzoeksjournalistieke methoden binnen handbereik gekomen

Wilde je pakweg 30 jaar geleden iets weten over onroerend goed dan moest je een bezoek brengen aan het Kadaster. Nu heb je met één druk op de knop de informatie die je zoekt. Dat geldt ook voor andere data en contactgegevens. Het is natuurlijk wel handig om te weten welke tools er voorhanden zijn en hoe je social media kunt inzetten voor het zoeken naar contactgegevens.

5. De cursus is geschikt voor mensen die de basiskennis van journalistiek beheersen

De training is bedoeld voor mensen die overwegen gebruik te maken van onderzoeksjournalistieke methoden en technieken. Dus journalisten van tv, radio, print en online. Freelancers of medewerkers van redacties. Van landelijke of regionale media. Basiskennis van de journalistiek is wel vereist; je weet hoe je moet interviewen, wat hoor en wederhoor is en hoe Lexis Nexis werkt.

Nog even speciaal voor de freelance schrijvers die zich willen verdiepen in onderzoeksjournalistiek: onderzoek doen vergt een lange adem en de hoeveelheid tijd staat vaak niet in verhouding met wat een project oplevert. Maar, er zijn verschillende subsidieregelingen waar je mogelijk gebruik van kunt maken, zoals bij het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten, of het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Ook verzorgt de NVJ Academy cursussen Fondswerving.

6. Tenslotte en niet de onbelangrijkste reden: de cursus wordt gegeven door onderzoeksjournalist Vincent Verweij

Vincent Verweij werkt al bijna 25 jaar als onderzoeksjournalist voor landelijke tv-programma’s. Hij deed de laatste jaren ondermeer onthullingen over de roof van twee beroemde schilderijen uit het Van Gogh museum, gelekte terrorisme dossiers van Europol en over Fortuyn-moordenaar Volkert van der Graaf. Daarnaast schreef hij journalistieke boeken.

Verweij studeerde communicatiewetenschappen, waarna hij werkte voor achtereenvolgens Super Channel News in Londen, RTL Nieuws, Zembla en KRO Reporter. Als freelancer werkt hij nu onder andere voor Zembla en hij is samen met Wim van de Pol mede-eigenaar van Crimesite.nl.

Meer info op verweij.org en Vincent Verweij: ‘Er moet een onthulling in zitten’


  • Interesse in de cursus Onderzoeksjournalistiek door Vincent Verweij? Klik hier