Het tijdig innen van rekeningen is een van de grootste problemen bij zelfstandig journalisten. Veel opdrachtgevers betalen laat of te laat, of helemaal niet. Wat kan een zelfstandig journalist zelf doen om tijdig betaald te worden?
Wettelijke handelsrente
Als er een factuur gestuurd wordt, geldt de betalingstermijn die op de factuur staat. Ontbreekt die vermelding, dan telt de wettelijke termijn van 30 dagen. Volgens de wet bestaat bij niet tijdige betaling altijd recht op de wettelijke handelsrente. Een actueel overzicht van de wettelijke rente kun je raadplegen op de website wettelijke rente. De wettelijke rente voor handelstransacties is van toepassing. Die kan dus ook worden gevorderd. Helaas zijn (te) laat betalende opdrachtgevers vaak niet genegen deze rente te betalen.
Eerste herinnering
Ondanks de vermelding van een betalingstermijn – de een hanteert 14 dagen, de ander 30 dagen – komt het geregeld voor dat een factuur niet op tijd wordt betaald. Bij een goed contact kun je eerst telefonisch contact opnemen en vragen naar de stand van zaken. Soms kan er iets misgegaan zijn in de verwerking van de factuur.
Wanneer er in het geheel niet betaald wordt, kun je het beste een eerste herinnering versturen waarin op vriendelijke toon wordt gemeld dat er nog geen betaling is gevolgd, dat dit blijkbaar aan de aandacht van de opdrachtgever is ontsnapt en dat thans betaling binnen 10 dagen wordt verwacht. Wanneer dan nog geen betaling volgt, hangt het mede af van de relatie tot de opdrachtgever af hoe verder wordt gehandeld.
Tweede herinnering
Als ook na deze eerste herinnering niet wordt betaald, kun je overwegen om nog een herinnering te sturen, nog een telefoontje te plegen of zwaarder geschut in te zetten. Als echter ook een tweede iets minder vriendelijke aanmaning niets uithaalt, kan als laatste stap een betalingsherinnering worden gestuurd waarin wordt gemeld dat wanneer er nu niet binnen een te stellen termijn wordt betaald, de zaak ter incasso uit handen zal worden gegeven van de afdeling Advocaten & Juristen van de NVJ.
Relatie met opdrachtgever
Realiseer je dat dit de relatie zwaar onder druk kan zetten. Vaak is het zo, dat een opdrachtgever dan stelt niets meer met die freelancer te maken te willen hebben. Soms is dat erg, maar soms misschien ook niet. Een freelancer dient zelf de afweging te maken of en wanneer hij hardere actie wil gaan ondernemen. Onderdeel van deze afweging zal moeten zijn, hoe ver de vordering is opgelopen en welk risico wordt gelopen, wanneer de opdrachtgever failliet gaat.
Sommatie
De jurist die de zaak behandelt, zal in eerste instantie nog een sommatie aan de opdrachtgever sturen, waarin wordt aangekondigd dat bij niet-betaling een procedure zal worden gestart en dat de daaraan verbonden kosten op de opdrachtgever verhaald zullen worden. De meeste opdrachtgevers betalen vervolgens.
Een enkele opdrachtgever komt met verweer, bijvoorbeeld inhoudende dat het stuk niet geplaatst is en er dus niet betaald hoeft te worden. In sommige gevallen kan er discussie bestaan over de betalingsverplichting.
Start gerechtelijke procedure
Wanneer er uiteindelijk nog steeds niet betaald wordt en de opdrachtgever daarvoor geen geldige reden heeft, wordt een procedure gestart. Voor NVJ leden is dit kosteloos, zie het Reglement Rechtsbijstand. De rechter zal vervolgens zich moeten uitspreken over de verschuldigdheid van het gevorderde. Dan worden ook buitengerechtelijke- en gerechtelijke kosten gevorderd, alsmede wettelijke rente.
Deurwaarder
Na een verkregen vonnis dien je zelf een deurwaarder in te schakelen. Die kan eventueel beslag leggen op bankrekeningen, vorderingen of goederen. Bedenk wel: van een kale kip valt niets te plukken. Als er niets is waarop beslag gelegd kan worden, blijft een freelancer alsnog zitten met een oninbare vordering.
Faillissement opdrachtgever
Als je opdrachtgever failliet is verklaard, wordt er door de rechtbank een curator benoemd. De curator is de enige die dan nog namens het bedrijf mag handelen. De curator maakt een lijst van bezittingen en schulden en gaat na of aan de schuldeisers uitkeringen kunnen worden gedaan. Het is dus belangrijk dat onbetaalde facturen als vordering bij de curator worden ingediend. Dit kun je doen door middel van de voorbeeldbrief die je op deze site vindt onder voorbeeldbrieven. Stuur als bijlage je facturen mee en eventuele betalingsherinneringen en sommaties.
Het is in alle gevallen verstandig een vordering op een opdrachtgever nooit te ver op te laten lopen, zodat het risico beperkt blijft.
Voorbeeldbrieven
- Incasso – Betalingsherinnering
- Incasso - Tweede betalingsherinnering
- Incasso - Laatste betalingsherinnering
- Faillissement opdrachtgever - Brief aan curator