Ruud Rogier sprak met Michael Rhebergen naar aanleiding van zijn nieuwste boek, De Nieuwe Kust. Een fotoboek dat je moet bekijken én lezen.
De fotograaf
De 35-jarige fotograaf Michael Rhebergen heeft zich gespecialiseerd in documentaire fotografie. Zijn voorgeschiedenis als fotograaf ligt in de tijd dat hij social management studeerde met een verdieping in de culturele antropologie. Naast zijn studie fotografeerde Michael regelmatig. Voor zijn studie verbleef hij een tijd in Guatemala, waar hij in contact kwam met een ngo die zich bezig hield met onderzoek en rapportage van kinderarbeid in dat land. De ngo was geïnteresseerd in zijn fotowerk en gebruikte zijn beelden in campagnes en rapporten.
Het was in die tijd dat Michael gegrepen werd door de kracht van beeld in combinatie met tekst en onderzoek. Schrijven deed hij altijd al, een talent wat hem nu goed van pas kwam. Beide disciplines – beeld en tekst – heeft hij ingezet om direct na zijn afgeronde studie zich als documentair fotograaf te profileren.
Het project
Het boek De Nieuwe Kust is zijn nieuwste gerealiseerde project. Het is een zoektocht langs een denkbeeldige nieuwe kustlijn in Nederland. Een kustlijn die ontstaat bij het worst case scenario van klimaatverandering: de stijging van de zeespiegel. Hij stelde zich de vraag hoe je beeld maakt van iets wat nog moet gebeuren. ‘Dat was de grote uitdaging.’
In het begin waren het veel beelden met water, rivieren en ondergelopen uiterwaarden. Maar gaande het project kreeg hij meer grip op de inhoudelijke aanpak. De bewoners van deze mogelijk toekomstige kustlijn werden meer het uitgangspunt: de verandering in sociale cohesie als ook de economische gevolgen bij een dergelijke ramp. Michael heeft veel gesprekken met de bewoners in dit gebied gevoerd over wat het voor hen zal betekenen als de kustlijn werkelijk verplaatst door klimaatverandering.
Het boek
Het uiteindelijke resultaat is een prikkelend verhaal over de gevolgen voor de bewoners bij de grootste waterramp die Nederland zou kunnen treffen. Het boek geeft stof tot nadenken en draagt bij aan de lopende discussie over de mogelijke gevolgen van de huidige klimaatverandering. Het is een uitdagend document geworden om te lezen en te ervaren. Beeld en tekst zijn met opzet van elkaar gescheiden. Het is bijzonder om, na eerst de foto’s te hebben bekeken, in de tekst de betreffende beelden weer op het netvlies te krijgen opgediept uit het visuele geheugen.
Financiering
Michael vertelt verder dat zo’n langlopend project nooit zonder financiële ondersteuning kan worden gerealiseerd. Dergelijke projecten zijn voor een groot deel afhankelijk van funding. Bij de start van het project in 2019 had hij een serie in de Groene Amsterdammer met teksten van Karel Smouter. Tijdens een expositie van deze beelden als onderdeel van de IJsselbiënnale gaf hij de bezoekers de gelegenheid om ambassadeur te worden van zijn project. Als tegenprestatie zou men dan een boek krijgen. Deze crowdfunding heeft goed geholpen om het boek te realiseren. Daarnaast hebben zo’n twaalf instanties, waaronder het NVF-fonds, bijgedragen aan de financiering van het project.
Wil je meer weten over het project? Bekijk dan het project op de site van Michael Rhebergen.
