Publiek debat

Bij de beoordeling van de rechtmatigheid van een publicatie is mede van belang of de publicatie bijdraagt aan het publieke debat omtrent een maatschappelijk relevante kwestie. Uit de rechtspraak blijkt dat publicaties over onderwerpen van publiek belang een zware bescherming verdienen. Dat zijn publicaties over bijvoorbeeld het blootleggen van ernstige misstanden, berichtgeving over overheden, politici en andere maatschappelijk relevante of actuele zaken. Simpel gezegd: nieuws.
Publicaties over het functioneren van een politicus behoren altijd tot het publieke debat, maar berichtgeving over hun privéleven vrijwel nooit, tenzij de onthulde feiten het werk als politicus raken.

Belangenverstrengeling

Het tijdschrift Quote publiceerde in 2019 een artikel met de titel ‘Geldeiser legt beslag op bedrijf VVD-senator’. Het artikel gaat over de mogelijke belangenverstrengeling van het Eerste Kamerlid Anne-Wil Duthler van de VVD. Zij zou onvoldoende onderscheid maken tussen haar verschillende functies als senator, ondernemer en advocaat. Duthler vond dat het artikel inbreuk maakte op haar persoonlijke levenssfeer en eiste bij de rechter een rectificatie en schadevergoeding. Die kreeg ze niet. Het artikel maakte volgens de rechter weliswaar inbreuk op haar privacy, maar het was niet onrechtmatig. Daarbij speelde een rol dat het Eerste Kamerlid als publiek figuur meer kritiek te dulden heeft dan iemand zonder publieke functie. Haar handelen (ook buiten Het Binnenhof) kan immers invloed hebben op haar functioneren als volksvertegenwoordiger. Bovendien leverde het artikel een bijdrage aan het actuele maatschappelijk debat over de integriteit van Kamerleden.

Seksueel getinte gesprekken

In een uitzending van PowNews uit 2014 was te zien hoe Onno Hoes als toenmalig burgemeester van Maastricht in een café met een jonge man seksueel getinte gesprekken voerde. De beelden waren met een verborgen camera opgenomen. Het gerechtshof oordeelde dat dit was toegestaan omdat de burgemeester zijn privéleven tot onderwerp van publieke aandacht en politieke beoordeling had gemaakt. De burgemeester had eerder al toegegeven dat zijn privégedrag (zoenen met een man in een hotellobby en zijn Grindr-profiel) ongepast was gezien zijn functie en dat dit zijn ambt schaadde. Dat leidt er volgens het hof toe dat de ontmoetingen van de burgemeester met de jonge man tot onderdeel van het publieke debat mochten worden gemaakt. Hoewel het maken en uitzenden van deze heimelijke opnamen op indringende wijze inbreuk maakte op het privéleven van Hoes, weegt de journalistieke vrijheid van meningsuiting in een politieke kwestie als deze zwaarder, zo oordeelde het hof.