Checklist verantwoord thuiswerken

Een aparte werkkamer thuis is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Toch kun je bij het inrichten van iedere werkplek zoveel als mogelijk rekening houden met een optimale situatie door gebruik te maken van de aanbevelingen van de arbo. Hieronder worden de belangrijkste vragen rondom een arboverantwoorde werkplek beantwoord.

1. Kun je in rust werken en weet je wat je moet doen als je hulp nodig hebt?

Aanwezigheid van huisgenoten, het niet hebben van een aparte werkkamer, of andere omstandigheden die geluid met zich meebrengen of waardoor je wordt afgeleid, kunnen je psychosociale arbeidsbelasting verhogen. Maak daarom goede afspraken thuis. Als je een aparte werkruimte hebt, kun je afspreken dat je bij een gesloten deur niet gestoord wil worden. Als je de ruimte moet delen en/of je draagt zorg voor kinderen, maak dan afspraken over het verdelen van je werktijden.

Tip: schaf een noise-cancelling koptelefoon aan

2. Heb je voldoende ruimte om een bureautafel en ‐stoel op een ergonomisch verantwoorde manier op te kunnen stellen?

De bureautafel moet dwars op het raam staan om een gunstige hoek voor de lichtinval te krijgen. Je moet voldoende ruimte hebben om de bureaustoel met de juiste instellingen te kunnen gebruiken en de bureautafel te kunnen bereiken en verlaten. Er moet voldoende algemene verlichting en verlichting van de beeldschermwerkplek zijn.

Tip: een computerbril zorgt ervoor dat je ogen minder inspanning hoeven te verrichten en het verbetert je werkhouding achter een beeldscherm

3. Heb je de beschikking over een bureaustoel die een ergonomisch verantwoorde zit‐ en werkhouding mogelijk maakt?

De hoogte en zitdiepte van de zitting, de rugleuning, lende‐ en armsteunen moeten instelbaar zijn en bij jouw lichaamsverhoudingen passen. Stel de zitting van je stoel op zo’n hoogte dat je benen zijn gebogen in een hoek van 90 graden. Maak eventueel gebruik van een voetenbank. De druk onder je zitvlak is volledig ondersteund. Een goede rugleuning ondersteunt het onderste deel van je rug. Hierdoor blijf je beter rechtop zitten. Het gebruik van armleuningen ontlast de spanning in nek en schouders. Buig de armen in een hoek van 90 graden. Door een juiste hoogte van armleuningen en bureau kunnen je armen in deze positie blijven terwijl je je toetsenbord gebruikt.

Tip: een ergonomisch zitkussen is een laagdrempelige oplossing voor een ergonomische zithouding

4. Heb je de beschikking over een bureautafel die een ergonomisch verantwoorde zit‐ en werkhouding mogelijk maakt?

De hoogte van het werkblad moet op een voor jou goede werkhoogte zijn. De hoogte van je armleuning is gelijk aan de hoogte van je bureau, zodat je je armen kunt blijven ondersteunen. Deze houding vermindert de kans op klachten in nek en schouders. Het beeldscherm staat in het midden van het bureau zodat je recht achter het scherm kunt zitten. De bovenkant van het scherm staat niet hoger dan ooghoogte. Een te hoge bureautafel is alleen te gebruiken met een grotere stoelhoogte in combinatie met een voetenbankje. Aan een te lage bureautafel kan alleen op een ergonomisch verantwoorde wijze worden gewerkt als er (gecentreerde) blokken onder de tafelpoten worden bevestigd.

5. Heb je bij gebruik van een laptop de beschikking over hulpmiddelen die een juiste zit‐ en werkhouding mogelijk maken?

Met het gebruik van een laptopstation of -standaard kan het beeldscherm van de laptop snel en gemakkelijk op elke gewenste hoogte worden geplaatst, waardoor een verantwoorde werkhouding ontstaat. De afstand tussen beeldscherm en gezicht is ongeveer een armlengte. In combinatie met een extern toetsenbord en een externe muis beschik je over een volwaardige werkplek. Het toetsenbord plaats je in de laagste stand op het bureau dicht bij je lichaam. Een ergonomisch toetsenbord voorkomt klachten aan pols, schouders, nek en rug.

Tip: gebruik sneltoetsen. Dit vermindert klachten in hand en pols als gevolg van het veelvuldig gebruiken van de computermuis. Lijsten met sneltoetsen vind je gemakkelijk via Google

6. Heb je de mogelijkheid om de lichtinval te regelen?

De lichtinval moet met raambekleding (bijvoorbeeld lamellen of zonwering) regelbaar zijn om reflectie van licht op het beeldscherm te kunnen voorkomen.

7. Ben je voldoende bewust van je lichaamshouding?

Check regelmatig of je nog actief zit, niet onderuit zakt en dat je schouders ontspannen zijn. Rechtop zitten doe je door je bekken iets naar voren te kantelen. Belangrijk is om voldoende pauzes in te lassen. Nam je op kantoor regelmatig de trap om even bij te praten met je collega? Las nu regelmatig pauze in en kom in beweging. Heb je beginnende klachten aan armen, nek of schouders, hoofdpijn of oogklachten? Trek tijdig aan de bel!

Tip: maak gebruik van pauzesoftware waardoor je voldoende pauzes neemt


Ben je werknemer? Bespreek met je werkgever wat de mogelijkheden zijn voor de inrichting van je thuiswerkplek en/of een thuiswerkvergoeding. Zo’n thuiswerkvergoeding is overigens niet verplicht. Wel is de werkgever verplicht om een thuiswerkplek volgens de geldende arbo-normen in te richten.

Ben je freelancer? De Belastingdienst heeft een rekentool waarmee je uitrekent of je in aanmerking komt voor kostenaftrek van je werkruimte thuis. 

Foto: Corne Sparidaens, ANP