Reacties van zelfstandigen op komst verplichte AOV

foto: Richard Brocken

Hoe zit het ook alweer?

Het kabinet wil een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen invoeren. De verplichte verzekering moet zelfstandig ondernemers (inclusief zzp’ers) beter beschermen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid.

De beoogde verplichte AOV ziet er als volgt uit:

• Het wordt een publieke verzekering uitgevoerd door een overheidspartij als het UWV met waarschijnlijk hulp van de Belastingdienst.
• Er komt een acceptatieplicht. Daarmee kunnen freelancers met onderliggende medische problemen bijvoorbeeld niet geweigerd worden.
• Er komt een wachttijd van 1 jaar voordat je gebruik kan maken van de AOV. Dat betekent dat in het geval je arbeidsongeschikt wordt je het eerste jaar zelf moet opvangen met spaargeld of anderszins. Dit wordt gedaan om de premie betaalbaar te houden.
• De grootte van de uitkering zal maximaal 70 procent zijn van het laatst verdiende inkomen, met een maximum van 100 procent van het wettelijk minimumloon. Deze bedraagt nu € 1.934,40.

Maandelijkse premie

De maandelijkse premie wordt maximaal 7,5 tot 8 procent van je inkomen als freelancer, oftewel 7,5 procent van je omzet na aftrek kosten. Er is een plafond ingesteld over het bedrag waar je premie over betaalt. Dat betekent dat je maximaal rond de € 200,- per maand zal betalen aan deze AOV.  De premiekosten zijn fiscaal aftrekbaar.

Goed plan of niet?

De NVJ vindt het aan de ene kant goed dat er een vangnet komt voor wanneer het noodlot toeslaat. De vraag is of een verplichte AOV hiervoor de manier is. En de belangrijkste vraag is hoe freelancers de premie gaan betalen en hoe zij deze premie kunnen doorberekenen in hun tarieven.

Wat vinden zelfstandigen van de plannen?

De NVJ ontving in de afgelopen weken veel reacties van leden. De meeste opmerkingen gingen over:

• Het verplichte karakter van de verzekering.
• Het Broodfonds in relatie tot de verplichte AOV.
• De wachttijd van een jaar.
• De maandelijkse kosten en het doorberekenen in het uurtarief aan je opdrachtgever.
• Het ontbreken van keuzevrijheid voor mensen die al een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben; die minder uren werken; of weinig verdienen.
• De behoefte aan begrijpelijke polisvoorwaarden.
• De uitvoering door het UWV.

Het Broodfonds

Veel opmerkingen kwamen binnen over het Broodfonds. Volgens veel zelfstandigen is dit een creatieve en solidaire oplossing voor arbeidsongeschiktheid. Je hoeft geen jaar te overbruggen voor je een uitkering krijgt. Het ingelegde geld blijft van jou – minus de uitkeringen aan zieken. Je bepaalt zelf voor hoeveel je je wilt verzekeren. En in de twee jaar tijd dat je een uitkering van het Broodfonds bij ziekte, is er genoeg tijd om je om te scholen.

Andere zelfstandigen hebben al een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de eerste twee jaar en ook zij achten de kans groot dat ze na twee jaar een ander beroep uit kunnen oefenen. Op zichzelf zijn zij best bereid om zich te verzekeren als dat verplicht wordt, maar dan wel op een manier die goed past bij de situatie en voor een bedrag dat de vaste lasten en het levensonderhoud dekt.

Reactie NVJ

Milen van Boldrik, secretaris Zelfstandigen en NVF: ‘Broodfondsen kunnen blijven bestaan maar krijgen wel een andere rol. Het kabinet wil bij de verplichte AOV een wachttijd hanteren van een jaar, zodat de regeling betaalbaar blijft. In dat jaar zou je het Broodfonds kunnen gebruiken ter overbrugging. We hopen zeker niet dat het gebeurt maar mocht je langdurig arbeidsongeschikt raken, kun je terugvallen op de AOV van het kabinet die in principe tot je pensioenleeftijd uitkeert. Bij een Broodfonds is dit maximaal twee jaar.’

Premie doorberekenen of niet?

Het invoeren van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering betekent voor veel freelancers dat hun inkomens onevenredig dalen met de hoogte van de premie. De vrees heerst dat als zij die extra kosten zouden doorberekenen de opdrachtgever niet akkoord gaat of zelfs afscheid van hen neemt, zo blijkt uit de reacties. De grote vraag is of je die extra kosten van de premie door kunt berekenen in je uurtarief.

Reactie van de NVJ

Milen van Boldrik: ‘Ook wij zijn hier sceptisch over. Het is nog onduidelijk hoe de regeling er uiteindelijk uit zal komen te zien. Een van de mogelijkheden zou kunnen zijn om de extra kosten door te berekenen als een soort btw op je factuur. Wij denken dat een betaalbare AOV voor freelancers nuttig kan zijn, maar de extra kosten moeten wel door te belasten zijn aan de opdrachtgever. De NVJ blijft het wetgevingstraject kritisch volgen en zal de input van leden meenemen naar Den Haag.'

Vragen?

Heb jij vragen of opmerkingen over het beoogde plan van deze verplichte AOV dan horen we het graag. Je kunt een mail sturen naar Milen van Boldrik, secretaris Zelfstandigen, mvanboldrik@nvj.nl