Openingswoord NVJ-voorzitter op jaarvergadering EFJ: ‘The fight for the right to report’

In haar openingswoord voorafgaand aan de jaarvergadering van de Europese Federatie van Journalisten (EFJ) ging NVJ-voorzitter Renske Heddema in op het thema van de dag: war in Europe and the fight for the right to report. De jaarvergadering van EFJ wordt dit jaar in Den Haag gehouden. De NVJ is co-host, samen met de gemeente Den Haag. Later op de dag spreekt correspondent Step Vaessen de jaarlijkse Persvrijheidslezing uit.

Renske Heddema, voorzitter Nederlandse Vereniging van Journalisten (foto: Arenda Oomen)

Hoe kunnen we als journalisten functioneren?

Het afgelopen jaar heeft bewezen, aldus Renske Heddema, dat de beroepsgroep diep geraakt is door de oorlog in Oekraïne. Journalisten zijn overleden; velen zitten in de gevangenis.

In haar rede verwoordt Heddema de oorlog in relevante vragen zoals: ‘Hoe kunnen we onpartijdige leveranciers van het nieuws zijn als onze bronnen niet gecontroleerd kunnen worden? Hoe kunnen we bemiddelaars zijn tussen burgers, regeringen, organisaties en naties, als ons leven in gevaar is? Hoe kunnen wij, journalisten, functioneren als desinformatie, versterkt door digitale kanalen, ons beroep onbruikbaar maakt en leidt tot een houding van wantrouwen en zelfs van het afkeren van de media door een deel van de samenleving?’

Trots zijn op ons beroep

Behalve onze inzet voor betere lonen, tarieven en arbeidsvoorwaarden, zowel landelijk als in EFJ-verband, moeten we nadenken over de rol van ons beroep, aldus de NVJ-voorzitter. Bijvoorbeeld hoe we onze professionele ethiek behouden in een tijd waarin juist het voorrecht om op verantwoorde wijze te informeren wordt uitgedaagd; of de vraag stellen of iedereen met een camera of notitieboekje journalist kan worden genoemd.

‘We willen een stap terug doen en onze verantwoordelijkheid nemen om weer trots te zijn op een beroep, dat van alle kanten wordt aangevallen. Journalistiek is geen amateurspel, het is geen propaganda, het is geen Any Masters Voice.

Journalistiek is een eerlijke verzameling en publicatie van nieuws en faire opinie. Journalistiek is, kortom, een beroep. En in die hoedanigheid is journalistiek een onmisbare ‘vierde macht’ van elke democratische samenleving die die naam verdient.’

• Lees hier de speech van NVJ-voorzitter Renske Heddema

Livestream Persvrijheidslezing Step Vaessen

De jaarlijkse Persvrijheidslezing wordt dit keer verzorgd door internationaal correspondent Step Vaessen. De lezing is vanaf 16.30 uur via de livestream van Beeld & Geluid Den Haag te volgen.