Ook grensoverschrijdend gedrag bij journalistieke stages

De cijfers

170 studenten journalistiek vulden de enquête in. 21 procent van hen geeft aan dat er seksueel getinte grappen werden gemaakt, 10 procent dat collega’s seksistische opmerkingen maakten, 7 procent dat leidinggevenden dat deden. 2 procent ontving seksueel getinte berichtjes en 3 procent van de studenten werd zelfs betast door een collega of leidinggevende. Het overgrote deel van de ondervraagden voelde zich veilig tijdens de stage: ze maakten zelf geen grensoverschrijdend gedrag mee en zagen het ook niet bij anderen gebeuren.

De vier auteurs, drie studenten en een docent aan de Fontys Hogeschool voor Journalistiek, begonnen het onderzoek na de onthullingen rondom The Voice. ‘Journalisten openbaren de ene na de andere #MeToo-kwestie. Maar hoe staat het met de veiligheid op de eigen werkvloer? Stagiaires blijken de lichtmatrozen van de redactie.’ Het onderzoek is niet representatief, maar geeft wel een indruk van ervaringen tijdens journalistieke stages.

De ervaringen

En het bracht verhalen van studenten naar boven, die in het artikel (anoniem) aan het woord komen. Zo vertelt Bo (niet haar echte naam) dat de chef die haar begeleidde op de sportredactie begon met ongepaste appjes en haar later tijdens een weekenddienst probeerde te zoenen. ‘Ik durfde niet rigoureus op te treden, omdat ik bang was dat ik alles op het spel zette.’

Verschillende wetenschappers en experts lichten in De Groene Amsterdammer de omstandigheden toe die ertoe leiden dat stagairs in de journalistiek kwetsbaar zijn. Zo zijn er informele machtsstructuren en is de journalistiek een sector met veel flexibele banen.

Kahdra Kleij is NVJ-Viplid en werkte mee aan het onderzoek en artikel: ‘Het is belangrijk dit soort zaken te belichten. Stagiairs zijn erg kwetsbaar, zeker in een vakgebied waar er veel machtsverhoudingen zijn zoals de journalistiek. En hoe meer er over dit onderwerp wordt gepraat, hoe sneller actie ondernomen wordt.’

• Lees het hele artikel: ‘‘Mooi dat jurkje’: grensoverschrijdend gedrag op redacties’

Reactie NVJ

Lisa Koetsenruijter, secretaris Vers in de Pers bij de NVJ, onderschrijft het belang van dit onderzoek en de ernst van de uitkomst. ‘Deze cijfers en verhalen tonen maar weer eens aan dat veiligheid op de werkvloer meer is dan protocollen opstellen. Er is actie nodig, een cultuuromslag, en die begint bij het in kaart brengen van de problemen. Daarom vonden we het vanuit VIP belangrijk mee te werken en zijn we blij dat we nu een beter beeld hebben van de situatie.’

‘We willen benadrukken dat veiligheid op redacties samenhangt met goede en zekere werkomstandigheden. De journalistiek is een sector met bijvoorbeeld veel tijdelijke contracten en mensen in afhankelijke posities van grote opdrachtgevers. Stagiairs en net afgestudeerde journalisten hebben vaak dit soort kwetsbare contracten of posities, die bijdragen aan een gevoel van onveiligheid, waardoor misstanden niet gemeld worden. Als beroepsvereniging zetten wij ons in voor betere werkvoorwaarden, wat bijdraagt aan meer zekerheid en veiligheid.’

Mores.online

De NVJ is aangesloten bij Mores.online, het meldpunt voor ongewenste omgangsvormen in de Nederlandse culturele en creatieve sector. Dat betekent dat journalisten, als ze iets meemaken of hebben meegemaakt, terechtkunnen bij een onafhankelijk vertrouwenspersoon die de melding professioneel oppakt. Ook kunnen (student)leden altijd terecht bij een speciaal aanspreekpunt binnen onze juridische afdeling, die vertrouwelijk kan adviseren, ook over zorgen rondom iemands rechtspositie.