Eric Brinkhorst: ‘De markt ligt echt op zijn kop’

Afgelopen weken organiseerde de NVF een aantal bijeenkomsten in het land, waar naar schatting 100 fotografen op afkwamen. Hoe was de sfeer?

‘De fotojournalisten zijn heel boos. Een deel van hen wist al langere tijd dat het plaatje niet klopte, maar nu dringt het besef echt door bij de rest van de beroepsgroep. Het kan zo niet langer. De markt ligt echt op z’n kop. We hebben gemerkt dat iedereen die we spreken meedoet en actiebereid is. Het is uniek in de geschiedenis van de NVF dat deze beweging zo breed wordt opgepakt. Je hoort bijna een zucht van verlichting; eindelijk gebeurt er iets. Het is nu of nooit.’ 

Om met een paar fotografen uit je achterban te spreken: waarom duurde het dan zo lang?

‘Omdat er nu heel concrete gevallen aan de hand zijn waar we op kunnen inhaken. Enerzijds zijn dat de ontwikkelingen bij het ANP. Kort gezegd komt het neer op een aanzienlijke verlaging van de tarieven vanaf 2019, terwijl deze tarieven al jaren vastliggen en niet eens zijn geïndexeerd. Tekenend is dat er fotografen zijn die de fotografie de rug toekeren en zich op video storten. Maar het liefst zouden ze blijven fotograferen.

Het andere concrete geval is de rechtszaak die fotojournalist Ruud Rogier samen met de NVF heeft aangespannen tegen De Persgroep. De Persgroep wil niet meewerken aan een procedure bij de Geschillencommissie Auteurscontractenrecht over de billijkheid van de tarieven. Rogier moet voor het Brabants Dagblad buitenproportioneel lang op pad voor een foto waar hij dan 42 euro voor ontvangt. Bij de rechter vragen we nu om een billijk uurtarief.’

Op 20 december stuurt NVF in een brief aan de belangrijkste mediaorganisaties met de vraag om in gesprek te gaan over een inflatiecorrectie, het gelijkstellen van online tarieven aan printtarieven en zeggenschap over auteursrechten. Als de organisaties niet willen praten, volgen acties op 25 januari. Zijn de genoemde punten realistisch?

‘Die zijn zeker realistisch en dat vinden de fotojournalisten ook. Als ik de sfeer proef op dit moment gaan er vele fotojournalisten meedoen aan de actie. Reken maar dat we op 25 januari een vuist zullen maken.’

Hoe kunnen de fotojournalisten zich aansluiten?

‘We gaan op 3 en 4 januari zelf aan de slag en bellen onze collega-fotojournalisten met de vraag of ze zich willen aansluiten bij de actie. Ook kun je je aanmelden op de actiepagina van de NVF om me te doen op 25 januari. En we sturen ook actienieuwsbrieven met dezelfde oproep. Als het zover komt dat echt het werk wordt neergelegd, dan kunnen de leden rekenen op een actiestakingsvergoeding en eventuele reiskosten.’

Wat kunnen fotojournalisten ondertussen aan hun eigen situatie doen?

‘Bepaal je eigen ondergrens. Ik weet dat je stevig in je schoenen moet staan. Maar als ik word gevraagd om een foto te maken voor 50 euro en ik heb een reistijd van zeker een half uur of drie kwartier en ik moet mijn parkeerkosten zelf betalen, dan ga ik dat niet doen. De problematiek zit ‘m minder bij de landelijke kranten en des te meer bij de regionale kranten. Waar je vroeger nog een ritje voor de krant met 6 foto’s kon maken voor het normale tarief en met behoud van je rechten, krijg je nu een ritje van 3 foto’s over de hele dag verspreid. Je dag is kapot en je hebt 3 keer 42 euro verdiend.

En verder roep ik iedereen op om de lage tarieven bij de beeldbanken uit te schakelen. Wij zijn de eigenaar van onze rechten, maar houden bij een laag tarief welgeteld een euro over aan ons werk. Daarmee zijn we alleen maar de uitgevers aan het sponsoren. Als de beeldbanken geen content meer kunnen leveren omdat we als fotografen het lage tarief uitschakelen, moeten ze wel een hoger tarief gaan betalen. Werken aan een betere positie begint altijd bij jezelf.’

• Meedoen aan de actie van de fotojournalisten? Kijk op onze actiepagina en meld je vandaag nog aan. Laten we de fotojournalistiek toekomstbestendig maken!

#fotojournalistiekheefteenprijs