Bandje loopt

woensdag 16 november 2022

Een gesprek met je baas stiekem opnemen. Ik zou bij God niet weten hoe dat moet, maar ja, ik ben dan ook bijna met pensioen. Het schijnt makkelijk te zijn en het gebeurt geregeld. Bijvoorbeeld omdat in een zoveelste schriftelijk gespreksverslag iets heel anders staat dan wat er in jouw herinnering is gezegd. Volgende keer maar eens opnemen. Maar mag dat?

Strafbaar is het in ieder geval niet. Een gesprek waar je zelf bij aanwezig bent, mag je opnemen ook zonder dat je dat meldt of daar toestemming voor vraagt. Maar goed, ook al is van een strafbaar feit geen sprake, het kan nog wel onrechtmatig zijn. Bijvoorbeeld omdat de privacy van de gesprekspartner geschonden wordt. Werkgevers gebruiken dit argument nog wel eens om aan te voeren dat het bewijs, verkregen door de opname, onrechtmatig verkregen is en dus niet mee telt.

De rechter is het daar doorgaans niet mee eens. Als het gaat om een zakelijk gesprek dat is opgenomen met een legitiem doel (bijvoorbeeld het voorkomen van meningsverschillen achteraf over wat precies is gezegd), dan mag het bewijs gewoon worden gebruikt. Dat een werknemer een gesprek met de werkgever ‘spannend’ vindt, is volgens de rechter voorstelbaar, maar niet per se een reden om tot acht keer toe een gesprek stiekem op te nemen en ook nog openbaar te maken. Geen legitiem doel dus. Dat dergelijk gedrag leidt tot verwijtbaar werknemersgedrag, een verstoorde arbeidsverhouding en een einde aan het dienstverband, is vaak de consequentie. Dat is dus een risico in toch al slechte verhoudingen.

Maar een opname kan ook een ander doel dienen. Recent voerde een werknemer een geluidsopname aan om aan te tonen dat er wel degelijk een winstdeling was afgesproken. Het einde aan het dienstverband stond als zodanig niet echt ter discussie, maar wel de winstdeling bij einde dienstverband. In een stiekem opgenomen gesprek over die winstdeling zegt de directeur dingen als: ‘maar daar hebben we geen discussie over’ en ‘ik kom altijd mijn afspraken na’. Natuurlijk probeert de werkgever daar in de procedure bij de rechter onderuit te komen met de stelling dat de uitlatingen uit de context zijn gehaald en dat winstdelingen altijd schriftelijk worden overeengekomen. De rechter trapt er niet in en wijst de winstdeling op basis van de uitspraken uit de geluidsopname toe.

Deze werknemer had weinig te verliezen met een stiekeme opname. Ontslagen werd hij toch wel. Maar de werknemer die met een geheime opname hoopt zijn gelijk te halen en zo een ontslag te voorkomen, komt vaak bedrogen uit, want volgens de rechter staan de verstoorde verhoudingen dan meestal wel vast.

Yvonne Berkeljon