Arbeidsmarktmonitor: vanaf nu elke maandag belangrijke conclusies op een rij

Iedere (onderzoeks)journalist weet het: er kan nogal wat tijd zitten tussen de start van je onderzoek en de publicatie van de resultaten. Ook het onderzoek naar de journalistieke arbeidsmarkt ‘lijdt aan die kwaal’. Maar op een gegeven moment komt het dan eindelijk toch op stoom.

En dat moment is nu. Waar we in de afgelopen maanden vrij onregelmatig resultaten van de NVJ Arbeidsmarktmonitor deelden (onder andere via deze nieuwsbrief en publicaties op Villamedia), gaan we dat de komende maanden wekelijks doen.

In opmaat naar de presentatie van de eerste editie van de NVJ Arbeidsmarktmonitor, presenteren we vanaf nu elke maandag een aantal conclusies. Maar: we geven nog niet alles weg. Een aantal van de belangrijkste conclusies delen we bij de presentatie van de NVJ Arbeidsmarktmonitor zelf. Die presentatie vindt eind november of begin december plaats.

Aantal journalistieke vacatures fors gedaald

Niet alleen de komende weken zijn er interessante conclusies om te delen. Ook in de afgelopen weken deelden we al een aantal krenten uit de pap. Die schetsen overigens geen rooskleurig beeld.

Het vinden van een journalistieke baan is in het laatste kwartaal van 2023 en het eerste kwartaal van dit jaar namelijk een stuk lastiger geworden, blijkt uit data van het UWV. Een schril contrast met de periode 2020-2022, toen een baan in de journalistiek vinden juist van kwartaal tot kwartaal steeds makkelijker ging.

Het lijkt erop dat alle kommer en kwel ook nog niet voorbij is. Hoewel het qua vacatures de laatste jaren best aardig leek te gaan, is het aantal vacatures in het tweede kwartaal van dit jaar hard achteruit gegaan. In die periode lag het aantal vacatures 22,5% lager dan in het eerste kwartaal van het jaar.

Ook aantal freelancers daalt

Niet alleen het aantal vacatures liep de afgelopen tijd terug. Ook de al eerder ingezette daling van het aantal freelance journalisten, zette het afgelopen half jaar door. In het derde kwartaal van dit jaar telde Nederland 6.684 journalistieke zzp’ers. De daling bevindt zich vooral bij de fulltime freelancers. En de regio wordt harder getroffen dan de Randstad.

Nu we het toch over de freelancers hebben: de afgelopen weken waren we druk met het verwerken van de resultaten van ons onderzoek naar de freelancers. Die resultaten publiceren we de komende weken. Maar we kunnen al wel een tipje van de sluier oplichten: de freelance journalist is over het algemeen erg tevreden met zijn werk als zelfstandige. Maar er kan ook heel wat beter.

Onvrede over tarieven

Het belangrijkste kritiekpunt zal niemand verbazen: tarieven, tarieven, tarieven. Die zijn volgens veel freelancers te laag. Vooral jongeren zijn ontevreden over wat ze betaald krijgen. En nog een heel opvallende conclusie uit het onderzoek: één op de vijf zzp’ers in de journalistiek zou liever in loondienst zijn. Bij de freelancers onder de 30 jaar is dat zelfs vier op de tien!

Nog genoeg uit te zoeken

Hoewel we dankzij de NVJ Arbeidsmarktmonitor steeds meer over de arbeidsmarkt voor journalisten weten, valt er nog genoeg te onderzoeken. We weten bijvoorbeeld nog altijd niet wíé er nou journalist zijn. Een onderzoek daar naar liep al een tijdje. En de resultaten daarvan liggen inmiddels op ons spreekwoordelijk bureau. De komende weken gaan we aan de slag met de analyse.

En dan moeten al die data die we hebben gevonden natuurlijk ook op een overzichtelijke manier gepresenteerd worden. Dat doen we in ons allereerste rapport, dat eind van dit jaar zal verschijnen. Tegelijkertijd gaan we de komende periode ook de eerste onderzoeken voor het nieuwe jaar uitzetten. Want na de eerste NVJ Arbeidsmarktmonitor volgt eind volgend jaar de tweede.

Praat mee

Denk je bij te kunnen dragen aan dit onderzoek? Kom je data tegen waarvan je denkt dat deze nuttig kan zijn voor de Arbeidsmarktmonitor? Of heb je een suggestie of vraag? Mail dan naar arbeidsmarktonderzoeker Nick Kivits. Hij hoort graag van je.