Wereldwijd zijn er in het jaar 2008 tot nu toe 56 journalisten gedood. Dit aantal is lager dan in voorgaande jaren (145 in 2007; 138 in 2006). ‘Maar’, zegt Hans Verploeg, voorzitter van Free Voice, ‘de dood van de Nederlandse cameraman Stan Storimans brengt het wel dichtbij. En iedere gedode journalist is er één te veel.’
Hans Verploeg gaf een overzicht van de persvrijheid tijdens de Sander Thoenes-bijeenkomst op 22 september 2008:
‘Het aantal omgekomen collega’s is lager dan de tol van de voorafgaande jaren. Maar de dood van de Nederlandse cameraman Stan Storimans brengt het wel dichtbij. En iedere gedode journalist is er één te veel. Om een paar landen te noemen, 4 in Georgië, 12 in Irak, 5 in Pakistan, 5 in India en 4 in Mexico.
Wereldwijd zitten 128 collega’s gevangen. De meest opvallende landen zijn China, met 29, gevolgd door Cuba 23, Eritrea 16, Birma 9. Iran 8, Syrië 4, Vietnam 4, en Georgië 1, namelijk Chalva Ramichvili sinds 2005. Het aantal cyberdissidenten is 69, onder andere in China (50), Syrië (5), Birma (2), Vietnam (8).
Er is ook positief nieuws, In Ierland is enkele weken geleden bekend geworden dat de daders van de moord op de Ierse journalist Martin O’Hagen in 2001, nu eindelijk berecht gaan worden. Een dergelijk positief bericht kan ik niet vertellen over de vrijlopende daders en hun opdrachtgevers van de moord op Sander Thoenes, nu negen jaar geleden. Hetzelfde geldt voor de vervolging van de echte daders van de moord op Anna Politkovskasja in 2006 en de tientallen andere Russische journalisten die de afgelopen jaren zijn vermoord met het zogenaamde systeem van ‘zelfmoord’. De IFJ schat hun aantal op 289 sinds 1993. Het verschijnsel zelfmoord als officiële benaming voor de moord op Russische journalisten doet zich nog steeds voor. Bij de registratiemethode van de IFJ kunnen de nodige vraagtekens worden geplaatst. Hoe dan ook, of het exacte aantal gedode journalisten 289 bedraagt of ergens tussen de 50 tot 100 waar andere instanties over spreken, één vermoorde journalist is er al één teveel.’
Hans Verploeg, voorzitter Free Voice
De NVJ en Vrij Nederland organiseren jaarlijks de Sander Thoeneslezing met als terugkerend thema persvrijheid en democratie.
Aantal gedode journalisten
bron: International News Safety Institute (INSI)
2005 138
2006 138
2007 145
2008 56