Stukken die ‘niet kunnen’

dinsdag 19 november 2024

BESTUURSBLOG - Of het kabinet Schoof er nog zit als dit stukje online komt is de vraag, nu de rot in de relatie met NSC zit door het vertrek van de staatssecretarissen Achabar en Idsinga. Maar laten we er voor het gemak maar even van uitgaan. Wat is de schade aan de persvrijheid, nu Wilders de koelkast  opendeed om z’n ‘minder-minder’ standpunt politiek te kunnen realiseren? Met dank aan de relschoppers, de onberaden termen ‘jodenjacht’ en ‘pogrom’ en de zware politieke druk uit Tel Aviv op het kabinet.

Foto: Ruben Philipse

De premier volgde deze keer het PVV-script voluit en gaf het startschot voor een wedstrijdje ‘benoemen’. In één keer diende iedereen weer, net als na 9/11, ‘grote groepen’ Nederlanders met een migratieachtergrond als ‘niet geïntegreerd’ weg te zetten. Met als mager bewijs enige tientallen ongeïdentificeerde Amsterdamse relschoppers die de politie hoofdzakelijk nog moet arresteren. Wij tegen zij dus - onze normen tegen die van ‘hun’. Warm bad voor Wilders, ijzige kou voor Achabar, die terecht conclusies trok.

Intussen greep Caroline van der Plas (BBB) de kans om het volgens haar ‘haatzaaiende’ Insta-account Cestmocro voor te dragen voor sluiting. En wel omdat in de comments antisemitische uitingen voorkwamen. Een maand eerder wilde het Kamerlid Claudia van Zanten (BBB) het Commissariaat voor de Media nog laten uitzoeken of de NOS wel ‘voldoende objectief’ bericht over de Gaza-oorlog. Het deed me denken aan de PVV-vertegenwoordiger in de Provinciale Staten van Overijssel die een politieke berisping wilde laten aannemen samen met Forum voor Democratie en ‘Overijssel vooruit’. Daarin werd een verhaal uit de regionale krant Tubantia over windturbines ‘veroordeeld’. De PVV ‘er, Gerrit Jansen, achtte zich namelijk ‘in z’n eer aangetast’. Hij vond ‘dit soort stukken niet kunnen’. Waarvan akte. Alleen: hij gaat er niet over. Van Zanten werd er twee weken later door minister Eppo Bruins (NSC) op gewezen dat de regering zich ‘op geen enkele wijze’ dient te bemoeien met de inhoud van berichtgeving. Dat dit een “cruciaal en ononderhandelbaar rechtsstatelijk uitgangspunt’ is.

Petje af dus, voor deze ministeriele verklaring. Tegelijk maakt het duidelijk dat dit dus geen deel uitmaakt van de bestuurlijke en politieke cultuur van BBB. Noch bij die van andere rechtse partijen. Kennelijk zijn de mores veranderd. Media die niet bevallen mogen, nee, dienen te worden gecontroleerd, berispt, onderzocht, aan banden gelegd.

Waren dit kleinigheidjes, incidentjes? Nee, ik denk dus van niet. Het past in een patroon waarin bijvoorbeeld de PVV journalisten, maar ook rechters, aanvalt, uitscheldt en bedreigt. PVV-leider Wilders zegt regelmatig dat hij nooit z’n woorden terugneemt. Dit is dus serieus te nemen.   

We moeten niet terechtkomen in een land waar de pers onder willekeurige politieke controle staat. Waar iedere journalist rekening moet houden met wat de PVV past en wat niet. En wiens ‘eer’ daarbij in het geding zou zijn. Journalisten moeten zelf kunnen beslissen wat ze wel of niet publiceren. Doen ze dat fout dan wordt hersteld, soms op aanwijzing van de rechter of van de Raad voor de Journalistiek. Dat volstaat. Dat is geen taak voor de politiek. Informatie moet vrij zijn.

Folkert Jensma