We zullen onze stem blijven verheffen

donderdag 28 januari 2021

NVJ-voorzitter Renske Heddema stond tijdens de Algemene Ledenvergadering op 27 januari uitgebreid stil bij de gebeurtenissen van afgelopen week. De journalistiek ligt onder vuur - en dat geldt letterlijk voor journalisten zelf. De afgelopen dagen hebben tal van collega’s de agressie tegen vrije nieuwsgaring aan den lijve ondervonden.

Foto: Wilmar Dik

Elke dag zijn er meldingen bij Persveilig, het meldpunt dat de NVJ samen met het Genootschap van Hoofdredacteuren, de politie en het OM, beheert. Die toenemende agressie tegen foto, video- en schrijvende journalisten is volstrekt onacceptabel- en we zullen onze stem daartegen blijven verheffen.

Ik moet, ik wil toch even stilstaan bij een voorname oorzaak van die toenemende polarisatie – die ons vak direct raakt. Het zijn de megafoons van de sociale media die de verkokering in het denken en in de meningsvorming in de hand hebben gewerkt. Die het ontstaan van alternatieve waarheden hebben versterkt en de openbare informatieruimte waarin wij elkaar kunnen bereiken kapotmaken.

Ik heb daar net een mooi artikel over gelezen in Social Europe, van Olaf Steenfadt. Hij heeft zijn hoop gevestigd op de Wet voor Digitale Diensten die de EU in de maak heeft. Hij kiest daarin een positieve insteek. Hoe goede journalistiek de slechte kan verdringen, is zijn titel. Hij ziet in de zelfregulering van serieuze journalistieke platforms, met een externe keurmerk instantie, een mogelijkheid om de kapotte informatieruimte te herstellen. Steenfadt constateert dat adverteerders met hagel schieten op platforms die een vergaarbak van consumenten bedienen en dat ze op die manier lukraak miljoenen verliezen. Daar komt nog eens bij dat betalende, advertentievrije platforms zoals Netflix of Disney ook nog eens uren aandacht wegzuigen van de consument. De aandacht van consument is daardoor een schaars artikel. En daardoor worden betrouwbare platforms, zeg maar uitgevers met een redactioneel statuut, de beste omgeving voor adverteerders. De EU zou juridische en economische impulsen moeten geven zodat adverteerders hun geld vooral uitgeven aan echte nieuwsduiders en niet aan dorpsomroepers. Kortom: aan professionele journalistieke platforms. Die strijd speelt zich af op EU niveau- alle reden om ons daarvoor in te zetten.

Fair Practice Code

Terug naar eigen land. De NVJ heeft sinds september, toen we elkaar voor het laatst zagen, het misschien wel drukker gehad dan ooit. Bij de omroep hebben we een mijlpaal bereikt in de vorm van een Fair Practice Code, waarbij freelancers worden betaald op basis van 1,5 maal het salaris van collega’s in vaste dienst. Het is een klinkend resultaat en een lichtend voorbeeld voor andere media, in onze ogen. Ons streven blijft om bij de grote krantenuitgevers ook betere tarieven te bedingen in één pakket met de CAO- onderhandelingen. Freelancers die zich organiseren aan de basis zijn daarbij een onmisbare motor.

Steunmaatregelen in coronatijd

Coronatijd betekent ook dat we ons inzetten voor steunmaatregelen voor journalisten. De tweede aanvraagronde van het NVJ Noodfonds en het Matching Fonds van de Coöperatie loopt - aanvragen kan nog deze week. Er wordt veel gebruik van gemaakt, het loopt storm. Ook het ledenaantal stijgt, net als het aantal perskaarten dat wordt uitgegeven. En dat er keihard wordt gewerkt om dat allemaal in orde te maken. Dat kunnen wij als bestuur alleen maar beamen. Want al lijkt de digitale situatie waarin wij elkaar noodgedwongen treffen op stilstaand water, er beweegt zich heel wat bij de NVJ. Wij hebben er goede hoop op dat met jullie kritische feedback, steun en hopelijk goedkeuring de NVJ aan het einde van dit jaar, als de bouwsteigers van de nieuwe structuur weggehaald worden, er beter en sterker voor staat.