Het (foto)moment van David van Dam

maandag 3 augustus 2020

Die ene fractie van een seconde waarin je al fotograferend wist: dit is hét beeld. Of dat moment waarop je op de juiste plek op de juiste tijd die foto der foto’s schoot. Ditmaal het fotomoment van NVF-lid David van Dam. ‘De spanning van het jagen, voorlichters te slim af zijn, de dreiging dat ik mijn beeld moest deleten: dat maakt allemaal dat ik het mij nog als de dag van vandaag weet te herinneren.’

Wie?

David van Dam (41), zelfstandig fotojournalist, werkt voor onder andere NRC Handelsblad, Het Financieele Dagblad, NVB en BAM. Lid van de NVF sinds 2006.

‘Na in 1997 uitgeloot te zijn voor geneeskunde (ik wilde kinderarts worden) heb ik een aantal andere studies gedaan en niet afgerond. Vervolgens heb ik een tijdje in Londen gewoond om te bedenken wat ik wilde. Naast mijn werk als barman in de Gypsy Hill Tavern, ben ik een aantal keer assistent fotograaf geweest. Fotograferen was tot dat moment alleen maar een hobby. Maar meelopend met die fotograaf, kwam ik erachter dat het de mooiste baan ter wereld moest zijn. Terug in Nederland heb ik toelating gedaan en was welkom bij de Fotoacademie, de AKI en de Fotovakschool. Ik heb uiteindelijk gekozen voor de Fotovakschool. Ik heb daar de tweejarige opleiding allround vakfotografie gedaan. Na een stage bij het Utrechts Nieuwsblad en het ANP, ben ik sinds 2004 fulltime fotojournalist.’

Wat?

‘Drie oktober 2017, om 21:35, in Den Haag. Nadat Jeannine Hennis na een debat van 5 uur haar aftreden als minister van Defensie bekendmaakte, rende ik voor haar de Tweede Kamer uit omdat ik verwachte dat ze in haar dienstauto zou vertrekken. Dit levert vaak een mooie dramatische slotfoto op. Terwijl ik op het Plein stond te wachten, zag ik vanuit mijn ooghoek hoe de deur van het ministerie van Defensie open stond met een paar mensen op de stoep. Ik gokte erop dat Hennis naar het ministerie terug zou gaan en besloot mij naar binnen proberen te bluffen bij het ministerie. Ik groette de bewaking, liet mijn kamerpas zien en liep vlak voor Hennis het ministerie in. Daar fotografeerde ik haar hoe ze gekust en getroost werd door de secretaris-generaal. Vervolgens liep ze door een haag van applaudisserende militairen richting de trap voor een dankwoord. Nadat ze omhoog liep richting haar werkkamer, ben ik er achteraan gelopen. Boven vroeg een voorlichter mij of het nodig was hier ook nog foto’s van te maken, Hennis was emotioneel in gesprek met Middendorp, en ik antwoordde ‘uiteraard, dit is geschiedenis’. Na een minuut kwam die voorlichter terug en vroeg me waar ik eigenlijk voor fotografeerde. Nadat ik mij bekend maakte als freelance fotojournalist voor NRC vloekte hij hardop en begeleidde mij naar buiten. Het bleek dat ik binnen was gelaten omdat ze dachten dat ik defensiefotograaf was. Buiten heb ik direct de foto’s naar de krant gestuurd, net op tijd voor de deadline.’

‘Na het editen en versturen van de foto’s, ben ik weer op de stoep gaan staan bij het ministerie van Defensie om te kijken of er nog iets te maken viel. Er kwamen wat marechaussees op mij af met een vrij dwingend verzoek of ik even mee naar binnen wilde komen. Collega en NVF-bestuurslid Serge Ligtenberg zei dat ik niet in mijn eentje moest gaan en bood aan mee te gaan. Eenmaal binnen werd ik zwaar onder druk gezet om de foto’s te deleten of anders mijn apparatuur in te leveren. Ik zei dat de foto’s al naar de krant waren gestuurd. De voorlichter die mij eruit had gegooid, kwam erbij staan en zei dat ik met de krant moest bellen. De fotoredactie meldde mij dat de krant al naar de drukker was en de foto op de voorpagina stond. De voorlichter vroeg om welke foto het ging en vertelde mij dat als ik de foto’s die ik boven had gemaakt van een geëmotioneerde Hennis niet zou gebruiken, ze het erbij zouden laten zitten. De foto’s boven waren niet echt bruikbaar, dus ik heb hiermee ingestemd en mocht het pand verlaten.

‘Wanneer ik wist dat ‘t ‘Het Moment’ was? Toen ik binnen werd gelaten, wist ik dat ik heel goed zat. De spanning van het jagen, voorlichters te slim af zijn, de dreiging dat ik mijn beeld moest deleten: dat maakt allemaal dat ik het mij nog als de dag van vandaag weet te herinneren.’

‘De dag erna stond de foto op de voorpagina van NRC Next en NRC Handelsblad. Met de serie van haar aftreden won ik de tweede prijs bij de Zilveren Camera. De foto is bekroond tot beste politieke foto van het jaar bij de Prinsjesfotoprijs.’


Voor de artikelreeks ‘Het moment van…’ op de NVF-website en de -nieuwsbrief is de redactie altijd op zoek naar collega’s die zich dat ene moment levendig kunnen herinneren. En die er ook het beeld bij hebben. Letterlijk dan.

Wil je meedoen? Mail dan even naar info@nvf.nl