Cao Publieke Omroepen: van NVJ’s inzet tot het eindbod van de werkgevers

Terug naar 2019. Wat was toen de inzet van de NVJ waarover de leden hun goedkeuring hadden gegeven?

Onze voorstellen, in augustus 2019 naar de omroepgevers gestuurd, waren gebaseerd op de actualiteiten van dat moment en de prioriteit van onze leden. Die waren samengevat onder het thema Level Playing Field, werkdruk en medezeggenschap voor programmamakers. Met andere woorden: aandacht voor de onzekerheden, loonkloof tussen man en vrouw, positie van makers met een tijdelijk contract, medewerkers met een payroll contract en werkenden bij de buitenproducenten. Hoe zorgen we ervoor dat we die collega’s meer zekerheden kunnen bieden? Level Playing Field  bleek het  moeilijkste gespreksonderwerp  van de onderhandelingen  eind 2019 en waardoor toen de onderhandelingen vastliep.   

Waarom liepen de onderhandelingen vast op dat thema?

Voor wat betreft het loonbod zaten we dicht tegen een akkoord aan. Dat was nooit een issue geweest. Maar op het gebied van Level Playing Field stonden we mijlenver  uit elkaar. De werkgevers waren van mening dat de problematiek van de tijdelijke contracten niet speelde op de wijze zoals wij die hadden voorgelegd en de gelijkheid in de beloning tussen man en vrouw was goed geregeld. Ook de door ons geconstateerde problemen met betrekking tot de steeds dalende tarieven van freelancers, steeds toenemende aantal payroll-contracten en slechte arbeidsvoorwaarden bij buitenproducenten speelden nauwelijks.  Deze punten werden eind 2019 een struikelblok.

Hoe zijn jullie elkaar weer genaderd?

Achter de schermen heeft de NVJ steeds gesprekken gevoerd met het College van Omroepen (CvO), NPO en omroepwerkgevers op individueel niveau. Dit heeft de weg voor hervatting van de onderhandelingen vrijgemaakt. Op 14 maart hadden we ons eerste formele gesprek.

Dat bleek achteraf gezien een historische datum

Tijdens dat overleg hebben we samen naar de persconferentie van premier Rutte gekeken. Het bleek het begin te zijn van een nieuw tijdperk. We moesten de voorstellen met een nieuwe bril bekijken. In de maanden die volgden hebben we intensieve en constructieve gesprekken gevoerd. Voornamelijk online.

Op 1 oktober is het eindbod van de werkgevers aan de leden voorgelegd. Welke voorstellen van de NVJ zijn overeind gebleven in het eindbod?

In het dossier Level Playing Field hebben we grote stappen vooruit gezet. We hebben een Fair Practice Code afgesproken, waarin afspraken staan over een ondergrens voor freelance-tarieven en afspraken voor werkenden bij buitenproducenten. Ook nemen de regionale omroepen de problematiek van de payrollconstructies nu serieus. Ze bestempelen de payrollcontracten als een onwenselijke situatie en zijn een eind op weg om die ontwikkeling te tackelen. Wij zullen erop blijven aandringen dat de snelheid erin blijft, zodat er op korte termijn definitief afscheid kan worden genomen van deze onwenselijke constructies. Daarnaast hebben we de medezeggenschap bij de publieke omroepen nu kunnen regelen door het aanstellen van een onafhankelijke redactieraad bij alle omroepen in de cao verplicht te stellen. Ook het project PersVeilig.nl wordt nu door de publieke omroepen gesteund waardoor journalisten de nodige (preventieve) hulp kunnen krijgen bij bedreigingen.

Waarom is dit een eindbod en geen principeakkoord?

Een van de redenen was een wijziging van de nabestaanden pensioenregeling, simpelweg omdat we hiervoor geen mandaat hadden gevraagd bij de leden.  Daarom wilden we dit eerst voorleggen aan de leden. Maar ook omdat  we niet datgene binnengehaald waar we ons zo voor hebben ingezet. Zoals meer zekerheden voor makers met een tijdelijk contract, onderzoek genderneutrale beloning en werkdruk.

Daar gaat de NVJ verder op focussen?

Ja, we willen een structurele oplossing voor mensen met een tijdelijk contract. Dat zal onze hoogste prioriteit hebben. En aangezien een deel van de oplossing bij de politiek ligt, zullen we ook daar meer druk opvoeren.  Daarnaast ook aandacht voor de werkdruk. Dat was een onderwerp dat eerder uit een enquête hoog naar boven kwam. In deze corona-tijd verandert er heel veel. We willen nagaan hoe werknemers nu werkdruk ervaren. Ook diversiteit en genderneutrale beloning blijven belangrijke aandachtspunt.