Ewout de Bruijn was van 1999 tot 2010 verslaggever in dienst bij RTV Noord-Holland. Als freelancer werkt hij voor onder andere Met het Oog op Morgen, Radio 1 Journaal, De Ochtend en het Straatjournaal.
“Ik ben een echte maker. Het maakt me niet uit of ik een mooie rubriek maak of een reportage, ik hou gewoon heel erg van verhalen vertellen. Dat doe ik met hart en ziel. Radio 1 en NOS zijn voor mij de eredivisie en ik ben me er heel erg van bewust dat ik dit platform krijg om het allerleukste werk te doen. Daar doe ik dan wel mijn stinkende best voor. Dan vind ik het fair als een opdrachtgever ook waardeert dat ik mijn eigen bedrijf met hart en ziel voer en zonder dat ik hoef na te denken of ik mijn pensioen wel kan betalen of een arbeidsongeschiktheidsverzekering kan afsluiten.
Geen rekening houden met beroepskosten
Mijn tarief ligt op 280 tot 300 euro per dag en 35 euro per uur. Met enkele commerciële klussen erbij kom ik aan een redelijke omzet. Toch haal ik niet het salaris van bruto 3.300 euro dat ik destijds in loondienst verdiende. Als je kijkt wat je moet doen, hoe je je hoofd boven het maaiveld moet steken en welke kennis en ervaring je moet hebben om dit werk te kunnen doen, dan zijn de freelancetarieven echt te laag. Volgens de tarievencalculator zou ik op minstens 45 euro moeten zitten. De meeste omroepen kijken vanuit het perspectief van mensen in loondienst, een uurloon vinden ze realistisch als uurtarief voor een zelfstandige. Alleen vergeten ze dat er dagen zijn dat ik niet inzetbaar ben, dat ik beroepskosten heb en verzekeringen moet betalen en dat ik er per jaar niets bij krijg, zoals een inflatiecorrectie of omdat ik supergoed mijn best heb gedaan. Ik ga wel steeds in gesprek want ik weiger om me er bij neer te leggen.
“Mediabedrijven bezuinigen op de content en vinden het dan raar dat dat niet het gewenste effect heeft”
Een aanbod van 23 euro
Laatst werd ik gebeld door RTV Rijnmond met de vraag of ik daar freelancer wilde worden. Ik had een leuk gesprek, maar toen kwam het aanbod: 23 euro bruto per uur. Daarvoor moest ik twee radioreportages en een televisiereportage in één dag persen. Ik vroeg hen of ze wel wijs waren. Het antwoord was dat ze net twee dure cameramannen hadden moeten ontslaan en ze konden niet meer betalen want ze hadden niet zo veel luisteraars en kijkers meer. Vind je ‘t gek. De content moet goedkoper, met als gevolg minder kijkers en luisteraars, met als gevolg minder advertenties en inkomsten en als reflex moet de content nog goedkoper worden gemaakt. Mediabedrijven bezuinigen op de content en vinden het dan raar dat dat niet het gewenste effect heeft. Er is in de afgelopen jaren heel veel kwaliteit ingeleverd.
Samen patroon doorbreken
Als eenling doorbreek je het patroon niet. Toen we met een aantal freelancers in coöperatief verband optrokken in het kader van de wet DBA, en de mogelijkheid bespraken om als groep een tarief af te spreken, kregen de omroepen het wel even benauwd. Inmiddels is die wet opgeschort en helaas zakt dan ook weer het animo om gezamenlijk te opereren. Je zou ook kunnen denken aan afspraken in cao-verband. Ik weet dat veel ondernemers daarvan gruwelen, maar de ontwikkelingen hebben aangetoond dat we er niet gaan komen als we helemaal niets doen. In elk geval heb ik me voorgenomen om voortaan zelf mijn aanbod te doen: een uurprijs en dezelfde indexering voor vast personeel. Ik weet niet of me dat overal gaat lukken, maar ik moet dit gewoonweg aankaarten. Want wil je kwaliteit of niet?”
