Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Wat betekent dit voor freelancers?

Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) geeft in Nieuwspoort een toelichting op hoe het kabinet de arbeidsmarkt gaat aanpakken. (Foto Robin van Lonkhuijsen)

Er komt op termijn - na 2027 of zelfs later - een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandigen. Partijen die het kabinet adviseren over de arbeidsmarkt in Nederland vonden het niet langer verantwoord dat grote groepen zelfstandigen onverzekerd zijn wanneer hen wat overkomt.

Er zijn nog veel vragen en losse eindjes. Op basis van wat we nu weten ziet zo’n beoogde verplichte AOV er als volgt uit:

Het wordt een publieksvoorziening, oftewel een publieke verzekering uitgevoerd door een overheidspartij als het UWV met waarschijnlijk met hulp van de Belastingdienst. Het voordeel hiervan is dat het UWV natuurlijk geen winstoogmerk heeft.

• Er komt een acceptatieplicht. Daarmee kunnen freelancers met onderliggende medische problemen bijvoorbeeld niet geweigerd worden. 
• Er komt een wachttijd van 1 jaar voordat je gebruik kan maken van de AOV. Dat betekent dat in het geval je arbeidsongeschikt wordt je het eerste jaar zelf moet opvangen met spaargeld of anderszins. Dit wordt waarschijnlijk gedaan om de premie betaalbaar te houden.
• De grootte van de uitkering zal maximaal 70 procent zijn van het laatst verdiende inkomen, met een maximum van 100 procent van het wettelijk minimumloon. Deze bedraagt nu € 1.934,40.

Wat gaat het je kosten als freelancer?

• De maandelijkse premie wordt maximaal 7,5 tot 8 procent van je inkomen als freelancer, oftewel 7,5 procent van je omzet na aftrek kosten.
• Er is een plafond ingesteld over het bedrag waar je premie over betaalt. Dat betekent dat je maximaal rond de € 200,- per maand zal betalen aan deze AOV. Een preciezere berekening hierover vind je op arbeidsmarktplatform Zipconomy.
• De premie kosten zijn fiscaal aftrekbaar.

En wie gaat dat betalen?

De vraag is vooral, hoe ga je dat betalen? Want moet je als freelancer zelf de premie op je tarief doorberekenen? De NVJ maakt zich zorgen of dit alle freelancers in de media gaat lukken. Of gaat de overheid een rol spelen door bijvoorbeeld de premie te innen via de belastingen? De NVJ blijft dit proces nauw in de gaten houden en invloed uitoefenen op de uitwerking van de plannen.

Goed plan of niet?

Van de ene kant is het goed dat er een vangnet komt voor wanneer het noodlot toeslaat. De vraag is of een verplichte AOV hiervoor de manier is. En de belangrijkste vraag is hoe freelancers de premie gaan betalen en hoe zij deze premie kunnen doorberekenen in hun tarieven.

Wat vind jij van de plannen?

Om deze plannen om te zetten in wetgeving zijn we zo een paar jaar verder. We horen daarom graag hoe je denkt over deze plannen omdat er in het traject van plan naar wetgeving vaak nog mogelijkheden zijn om input te geven. Wil je wat kwijt over het beoogde plan van deze verplichte AOV dan horen we het graag. Je kunt een mail sturen naar Milen van Boldrik, secretaris Zelfstandigen, mvanboldrik@nvj.nl