Vraag en antwoord arbeidsongeschiktheid

donderdag 12 maart 2009

Zelfstandigen zijn nooit ziek, krijgen nooit een ongeluk en sluiten daarom nooit een dure arbeidsongeschiktheidsverzekering af. Zeker de helft van de ZZP’ers denkt er zo over, maar hun oordeel lijkt eerder gestoeld op vooroordelen dan op juiste feiten. De belangrijkste vragen op een rijtje.

Wat kan ik doen om mezelf in te dekken tegen arbeidsongeschiktheid?
Voor werknemers is de sociale zekerheid automatisch geregeld via de werkgever. Als zelfstandige zul je dit zelf moeten regelen. Dat kun je doen door middel van een arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Wat zijn de financiële gevolgen bij arbeidsongeschiktheid?
Voor iedere zelfstandige is er een bepaalde behoefte om risico’s af te dekken (over het algemeen tot de 65-jarige leeftijd). Een permanente arbeidsongeschiktheid kan, zeker voor jonge mensen, tot een langdurig verlies van inkomsten leiden. Vast staat dat de totale kosten over de gehele periode aanzienlijk zijn.

Leeftijd Uitkeringsduur Jaarinkomen Arbeidsongeschiktheid Totaal inkomensverlies*
30 35 € 30.000,00 100% € 1.050.000,00
40 25 € 40.000,00 100% € 1.000.000,00
50 15 € 50.000,00 100% € 750.000,00

* exclusief indexering

Kan een verzekeraar mij uitsluiten naar aanleiding van een medische beoordeling?
Een verzekeraar is vrij om het risico voor zichzelf in te schatten. Dit gebeurt bij het afsluiten van de verzekering of in sommige gevallen bij een tussentijdse aanpassing (verruiming of verhoging) van de dekking. Een lopende verzekering kan door de verzekeraar overigens niet op medische gronden worden opgezegd.
Bij de medische beoordeling kan de verzekeraar gebruik maken van een gezondheidsverklaring, een medische keuring of andere aanvullende medische gegevens. Het kan zijn dat de verzekeraar de verzekering dan op aangepaste voorwaarden accepteert of niet accepteert. Het is daarom verstandig om met een eventuele overstap naar een andere verzekeraar te wachten, totdat de nieuwe verzekeraar zijn definitieve standpunt heeft ingenomen.

Ik heb ontdekt dat ik een hogere premie betaal dan mijn even oude kantoorgenoot. Hoe kan dat?
De premie is afhankelijk van veel factoren. Dat betekent dat je bij de keuze van de dekking zelf een grote invloed hebt op deze premie. Uiteraard zijn ook de fiscale aspecten hierbij van groot belang. De premie voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting als “uitgave voor inkomensvoorzieningen”. De fiscus betaalt hierdoor indirect een groot deel (tot 52%) van de premie. Eventuele uitkeringen moeten als inkomen worden opgegeven en worden dan ook als zodanig belast.

Hoe groot is het verschil tussen een uitgebreide dekking en een verzekering zonder franje?
De verzekering kun je op veel manieren afsluiten. Omdat de persoonlijke factoren zoals de gezinssamenstelling, (gezamenlijke) inkomsten, (vaste) lasten enorm kunnen verschillen bestaat er geen algemeen antwoord. Iedereen zal voor zichzelf een afweging moeten maken tussen de dekking en de premie die daarbij hoort. Je kunt jezelf daarbij de volgende vragen stellen:
- welke uitkering wens ik (bruto of netto) te ontvangen? Houd er rekening mee dat een gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid ook tot een gedeeltelijke uitkering leidt. Stel het verzekerde bedrag zorgvuldig vast en let er op dat dit ook automatisch jaarlijks wordt aangepast (CBS-loonindexcijfer).
- over welke termijn wens ik een uitkering te ontvangen? Let hierbij op de maximale uitkeringsduur of de zgn. eindleeftijd. Is er geen voorziening om voor je 65e te stoppen met werken dan is het verstandig een eindleeftijd van 65 te kiezen. Houd er rekening mee dat deze keuze later moeilijk of niet meer aan te passen is omdat de verzekeraar dan weer om medische waarborgen mag vragen.
- over welke termijn hoef ik nog geen uitkering te ontvangen? Elke verzekering kent een zgn. wachttijd. Dit kun je zien als een eigen risicoperiode waarover de verzekeraar nog geen uitkering doet. Een langere wachttijd levert vaak een behoorlijke korting op de premie op terwijl je hiervoor prima zelf een reservering kunt maken.
- welke dekkingsvorm wil ik? Met de dekking wordt de hoogte van de uitkering over een aantal jaren bepaald. Let er hierbij goed op dat de uitkering ook geïndexeerd is. Hoe langer de looptijd (tot de eindleeftijd) hoe belangrijker dit is. Een gelijkblijvende uitkering over een periode van 20 jaar betekent gegarandeerd een koopkrachtverlies op.
Het is dus belangrijk dat je je goed en objectief laat informeren (bijv. een onafhankelijk intermediair en je accountant).

De verzekering die ik voorgelegd kreeg hanteert een lange wachttijd maar daar heb ik toch niets aan als ik een arm breek?
Dat klopt. Je moet jezelf goed afvragen vanaf wanneer je een uitkering wenst te krijgen en wat je zelf kunt dragen.

Kan ik nog instappen als ik 60 jaar ben?
Verzekeraars hanteren verschillende maximale leeftijden voor het afsluiten van een verzekering. Het is verstandig goed navraag te doen en wacht, als dat mogelijk is, hier niet mee tot je 55 of 60 jaar bent.

Er zijn verschillende soorten goedkope arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Loop ik bij deze verzekeringen geen risico op ongedekte schade?
Er zijn veel verschillende goedkopere verzekeringen te koop. Een (veel) lagere premie betekent vaak dat er beperkingen in de dekking zijn. Er geldt dan bijvoorbeeld een beperkte uitkeringsduur of is er alleen dekking voor een aantal aandoeningen

Rekenvoorbeelden van de NVJ-arbeidsongeschiktheidsverzekering:

Eindleeftijd 65 jaar
Volledig geïndexeerd
Maandpremies
(foto-) journalist vnl. in Nederland werkzaam met maximaal 35.000 zakelijke kilometers per jaar

Geboortejaar

1960

1960

1960

1970

1970

1970

1970

1980

1980

Wachtdagen

30

90

180

30

90

180

30

90

180

€ 20.000,00

€ 224,74

€ 202,05

€ 190,64

€ 209,75

€ 191,88

€ 183,08

€ 175,24

€ 161,08

€ 153,93

€ 30.000,00

€ 333,98

€ 299,95

€ 282,83

€ 311,50

€ 284,69

€ 271,49

€ 259,73

€ 238,49

€ 227,76

€ 40.000,00

€ 443,23

€ 397,85

€ 375,03

€ 413,25

€ 377,50

€ 359,90

€ 344,23

€ 315,90

€ 301,60

Bron: NPO Assurantiën