Elke freelance (foto)journalist weet: je moet je specialiseren. Dat in de breedte werken ook een specialisatie kan zijn, bewijst fotojournalist Serge Ligtenberg. Hij noemt zichzelf een bewuste generalist. Ligtenberg kijkt niet naar de markt maar maakt de keuzes die bij hem passen. ‘Het gebeurt intuïtief, maar je denkt wel als een ondernemer.’
foto: Sebastiaan ter Burg
Culinair, het Binnenhof, kunst, mode, bedrijfsleven. Serge Ligtenberg lijkt van alle markten thuis te zijn. Maar ‘alles doen’, betekent niet dat je geen keuzes maakt. ‘In deze tijd krijg je te horen dat je jezelf in de markt moet zetten. Je moet dit en je moet dat. Mijn verhaal is berust op half toeval en half overwogen.’ De opdrachten kwamen altijd op Ligtenberg’s pad, maar het waren wel altijd onderwerpen die dicht bij hem lagen. En van daaruit werd weer nieuw werk gegenereerd. ‘Het gebeurt intuïtief, maar je denkt wel als een ondernemer. Als iets op je pad komt, dan grijp je die kans.’
Voor Ligtenberg geldt dat zijn journalistieke werk samengaat met commerciële opdrachten. Hij kijkt er niet op neer. De basisjournalistiek is niet alleen voorbehouden aan kranten, maar ook terug te vinden in het bedrijfsleven. Daar wordt ook om gevraagd. ‘Ik weet dat er een zekere minachting bestaat voor bedrijfsbladen, maar ik zie juist de uitdaging om een spannende foto in een saaie omgeving te maken.’ In zekere zin hebben de journalistieke media daarvan kunnen leren, aldus Ligtenberg.
Zijn keuzes mogen dan op intuïtie genomen zijn, Ligtenberg baseert zich wel degelijk op informatie. Kleine plukjes informatie welteverstaan. ‘Het is bewezen dat je tot betere conclusies komt met kleine beetjes informatie dan dat je plotseling heel veel informatie opneemt. Iemand die een auto koopt en zich laat overladen met informatie is vaak achteraf minder tevreden dan iemand die zich minder laat informeren en de aankoopbeslissing snel neemt.’ Het gevolg van zijn manier van werken is dat beslissingen vroeg of laat vanzelf komen. Toch zijn er ook weloverwogen keuzes gemaakt. Toen zo’n acht jaar geleden de grote vraag was hoe de fotojournalistiek zich zou ontwikkelen, werd langzamerhand duidelijk dat video niet meer weg te denken was. ‘Proactief werken kan best goed uitpakken. In de beginperiode kon je een eigen markt creëren door de noodzaak van video rond te bazuinen.’
Bij zijn manier van werken hoort ook een sterke voorkeur voor vaste klanten. Het werkt veel prettiger en je hebt op langere termijn veel meer aan langdurige relaties. Ligtenberg koestert de persoonlijke contacten. ‘Je begrijpt elkaar direct. Maar je moet het wel wezenlijk leuk vinden, want marketingtrucjes werken niet. Je moet er plezier in hebben om een probleem op te lossen voor een opdrachtgever, dat is waar het om gaat.’ Volgens hem ligt daar ook het onderscheid. Een klant wil aandacht en wil geholpen worden. ‘Laat een mailtje dus niet wachten, maar reageer en luister oprecht naar je klant.’