Overleg over tarieven en positie freelancers – hoe staan de zaken er nu voor?

Er zijn zaken bereikt, maar zeker bij de grote uitgevers blijven freelancerstarieven onverantwoord laag.

Op hoofdlijnen:

Freelance werk bij de Publieke Omroep:

In december 2020 heeft de NVJ met de landelijke en regionale omroep een cao-afspraak gemaakt over minimumtarieven voor freelancers, gebaseerd op de cao-salarissen, vermeerderd met 50 procent. In deze Fair Practice Code publieke omroep (FPC) is een bodem-uurtarief afgesproken voor freelancers (32 euro per uur) en wordt het tarief van freelancers gekoppeld aan de cao, wat betekent dat er automatisch een jaarlijkse indexatie is van de minimumtarieven en ervaren freelancers op basis van hun ervaring verder kunnen groeien met hun tarief. Hiermee is een bodem vastgesteld voor freelance journalisten bij de Publieke Omroep en daarmee een ‘Level Playing Field’ waarbij freelance inzet geen verdienmodel meer is.

Freelance werk bij de uitgeverijen; DPG en Mediahuis:

Het afgelopen jaar heeft de NVJ met de twee grote uitgevers, Mediahuis en DPG, gesprekken gevoerd over betere tarieven voor freelancers.

Ook hier zijn stappen zichtbaar; de uitgevers hebben de bereidheid uitgesproken om minimum-tarief-afspraken vast te leggen en hebben onder druk van acties vanuit de freelancersgroepen de afgelopen maanden al een aantal tarieven (beperkt) verhoogd en hebben een groep freelancers op de redacties een vast contract geboden. Tegelijkertijd is hier een eerlijk speelveld volstrekt nog niet in beeld. Daarvoor zijn de tarieven nog ver onder het cao-niveau.

Waarom nog geen akkoord?

De minimum-uurtarieven, die de uitgevers ons nu aanbieden liggen 36% lager dan de tarieven die we met de omroepen zijn overeengekomen. Concreet biedt DPG nu een minimum-uurtarief van 22 euro voor een startende freelancer, waar het starttarief bij de (regionale) omroep op 32 euro ligt.

Voor fotografen wordt het fototarief door Mediahuis en DPG omgezet in een opdrachttarief, maar toetsing bij betrokkenen laat zien dat het nieuwe tarief in sommige gevallen zelfs een verslechtering is.

Daarbij wordt er zowel voor freelance tekst- als fotojournalisten geen zicht op indexatie geboden.

Wat is onze inzet?

De inzet van de NVJ was en is het bereiken van een level playing field voor freelance (foto)journalisten binnen de uitgeverijsector. Dat betekent dat freelancers en cao-volgers met hetzelfde werk minimaal hetzelfde moeten verdienen.

Concreet: afspraken over indexatie, redelijke ondergrenzen en ruimte voor tarieven, waarin ervaring en expertise meetellen.

Gelet op de uitstekende rendementen bij de uitgevers moet daar ruimte voor zijn, maar helaas wordt door DPG en Mediahuis die urgentie niet gevoeld.

Hoe nu verder?

Samen kunnen en moeten wij DPG, Mediahuis en andere mediabedrijven zover krijgen dat het inzetten van freelancers geen verdienmodel meer is. Het liefst doen we dit in overleg, maar nu deze weg gestrand lijkt, moeten we dit belang zichtbaar maken door acties, rechtszaken, publiciteit en het activeren van de politiek. De uitgevers zijn immers voor het kwantitatief en kwalitatief vullen van hun kranten en sites voor een groot deel afhankelijk van de onvermoeibare inzet van freelance (foto)journalisten.

Het is geen doel op zichzelf om acties en rechtszaken te voeren tegen de werkgevers. Maar het zijn middelen die wij namens onze leden kunnen en moeten inzetten als er voor een gerechtvaardigd doel op basis van onderling overleg geen oplossing mogelijk is.

Wil je meepraten?

De gesprekken tussen de NVJ en mediabedrijven zoals DPG en Mediahuis zijn telkens weer mede tot stand gekomen door het feit dat freelance journalisten, ondersteund door de NVJ, publiekelijk de tekort schietende honoraria van die bedrijven herhaaldelijk aan de kaak stelden. Inclusief rechtszaken van freelance (foto)journalisten.

De NVJ gaat op diezelfde lijn door. Daarvoor hebben wij wel jullie hulp en zichtbare steun nodig. Bij een aantal titels zijn er al freelancersgroepen, die zich organiseren en van zich laten horen.

Daarmee maken we zichtbaar dat aanpassing van de tarieven echt van groot belang is en de onvrede hierover breed gedragen wordt.

Wil je meepraten of bijdragen? Stuur een mail aan Lisa Koetsenruijter, belangenbehartiger freelancers NVJ lkoetsenruijter@nvj.nl