Overheidssteun

dinsdag 7 februari 2017

Dat niet alles is wat het lijkt, wisten wij (foto)journalisten allang. En dat sommige zaken juist precies zijn wat ze altijd al leken, is voor ons ook geen nieuws. En toch waren we met zijn allen verrast toen een niet nader te noemen heerschap in de VS tijdens de eerste weken van zijn presidentschap gas gaf en precies deed, wat hij steeds gezegd had te zullen doen en wat velen niet voor mogelijk hadden gehouden.

Glimmend van zelfingenomenheid vaardigde hij het ene naar het andere presidentiële decreet af, geflankeerd door applaudisserende mannen in pak. Zichtbaar in extase verkerend, geniet bovengenoemde machtige man van zijn langgerekte narcistische behoeftebevrediging en ondertussen verklaart hij ons (foto)journalisten de oorlog. Want ‘wij’ – ik voel me in deze zeer verbonden met onze collega’s overzee – zijn onbetrouwbaar en brengen fake news.

Onlangs riep onze algemeen secretaris Thomas Bruning, naar aanleiding van de schokkende TMG-plannen, de politiek op om de onafhankelijke (regionale) journalistiek financieel te ondersteunen. Omdat de vrije journalistiek tegen de achtergrond van steeds verder teruglopende inkomsten en supersnelle technologische ontwikkelingen alsmaar verder in het gedrang komt. Uitgeefconcerns plaatsen de - door steeds minder in loondienst zijnde (foto)journalisten gemaakte - content door in alle mogelijke titels en steeds meer freelancers mogen tegen steeds beroerdere tarieven de gaten dichtlopen. En dat doet zowel de kwaliteit als de pluriformiteit geen goed. Bruning  verwees bij zijn oproep aan de politiek naar het Deense model, waar overheidssteun goed werkt.

Als voorzitter van de NVJ ben ik voor elk plan dat de journalistiek helpt haar belangrijke taak uit te oefenen en journalisten helpt dat tegen een fatsoenlijk inkomen/tarief te doen. En toch moet ik steeds wanneer overheidssteun ter sprake komt, denken aan bovenbeschreven heerschap in de VS. Financiële ondersteuning door een overheid staat in mijn optiek eigenlijk op gespannen voet met journalistieke onafhankelijkheid en zouden we idealiter moeten willen vermijden. In de huidige Nederlandse situatie zou het geen probleem moeten zijn om een en ander waterdicht te regelen (zie de Publieke Omroepen), maar toch zou het mij een lief ding waard zijn als we op eigen kracht ook andere oplossingen zouden vinden. Want zelfs de grondwet blijkt niet in alle democratieën even onschendbaar als die altijd leek.