In de zaak Autoweek versus de Nederlandse staat is een belangrijke juridische stap gezet bij de Grote Kamer van het Europese Hof voor de Rechten Van de Mens in Straatsburg. De Grote Kamer heeft besloten de zaak opnieuw in behandeling te nemen. Dat gebeurt alleen als de zeventien rechters van de Grote Kamer een groot belang toekennen aan een zaak. Het Persvrijheidsfonds ondersteunt in het hoger beroep.
De Kleine Kamer van dit Hof stelde eerder dit jaar het Openbaar Ministerie in het gelijk: het zou in 2002 binnen de wet zijn gebleven toen het bij een inval op de redactie van het blad Autoweek foto’s in beslag nam van een illegale straatrace. Deze foto’s waren door een Autoweek-journalist gemaakt onder toezegging van anonimiteit aan de deelnemers van de illegale straatrace. Door de inbeslagname werd die afspraak geschonden. De vraag is of dit geen ongeoorloofde inbreuk maakt op de journalistieke bronbescherming. De Kleine Kamer was niet unaniem in haar oordeel: een minderheid van drie van de zeven rechters vond dat er wél sprake was van een ongeoorloofde inbreuk.
Het gaat om een principiële zaak, stelt de NVJ. De voor het journalistieke beroep zo noodzakelijke bescherming van bronnen en bronmateriaal werd door Justitie in deze kwestie met voeten getreden. Voordat journalistiek bronmateriaal door het OM in beslag kan worden genomen, zou er in beginsel altijd een met waarborgen omklede rechterlijke toetsing moeten kunnen plaatsvinden, en daar was in dit geval geen sprake van.
De zaak is nu opnieuw in behandeling genomen door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens, nu door de Grote Kamer van 17 rechters. Het is niet gebruikelijk dat de Grote Kamer een zaak in behandeling neemt waarop al door de Kleine Kamer is beslist. Het grootste deel van de verzoeken daartoe wordt afgewezen. Dat nu beslist is juist deze zaak wél opnieuw in behandeling te nemen tekent het grote maatschappelijke belang van de journalistieke bronbescherming. In Nederland is bronbescherming nog niet bij wet geregeld. Een wetsvoorstel daartoe is in voorbereiding.
Het Persvrijheidsfonds ondersteunt deze procedure. Het verzoek van Sanoma tot behandeling door de Grote Kamer werd onderschreven door een groot aantal organisaties, waaronder de NVJ en het Genootschap van Hoofdredacteuren en de European Federation of Journalists, De procedure bij het Europese Hof zal vanaf nu nog 1 á 2 jaar duren alvorens een definitieve einduitspraak te verwachten is.