Freelanceborrel krijgt vervolg

zaterdag 25 februari 2012

Een journalistiek product vertegenwoordigt waarde, maar wat als opdrachtgevers hun freelance (foto)journalisten nauwelijks willen betalen? De verhouding tussen het kwalitatieve werk dat de freelance journalist verricht en het geld dat hij of zij daarmee verdient is volkomen scheefgezakt. Geen freelancer zal meer ontkennen dat er wordt gemorreld aan tarieven of dat orderportefeuilles slinken, ofwel bij hemzelf of anders wel zijn collega freelancer. Je kunt verschillende dingen doen. Bijvoorbeeld een vuist maken, of denken aan een nieuw businessmodel. Aan de eerste freelanceborrel afgelopen vrijdag ging een serieus gesprek vooraf over de toekomst voor freelance (foto)journalisten. De ontmoeting met borrel smaakte naar meer.

Vuist

Opdrachtgevers vragen veel van freelancers. Van de freelancer wordt een exclusief kwaliteitsproduct verwacht en tegelijkertijd geduldig begrip voor dalende budgetten. Ondertussen weten we beter, want uitgeefbedrijven maken nog steeds winst. Sterker, uitgeefbedrijven maken producten met als doel om winst te maken. Ze verdienen er geld mee en dat zou de freelancer ook moeten doen. Maar tussen wat bedrijven daadwerkelijk verdienen, wat ze uitgeven en wat ze de freelancer betalen, zit een groot spanningsveld.

Ondertussen worden freelancers die gewend zijn een goed product te leveren, ingewisseld voor mensen die voor dumpprijzen willen werken. Naast de druk op tarieven ontstaat er een druk op kwaliteit. Die druk wordt ook gevoeld door de eindredacteuren die de kwaliteit van het product moeten bewaken. Uiteindelijk benadeelt het bedrijf zichzelf.

De vraag is hoe freelance (foto)journalisten een vuist kunnen maken en meer macht krijgen om hun producten af te zetten tegen redelijke vergoedingen. De NVJ is inmiddels een offensief gestart om de rechten van de freelancer veilig te stellen. Uitgevers worden aangeschreven om te praten over algemene voorwaarden en freelancebelangen. Redactieraden en ondernemingsraden worden aangeschreven om te praten over de toegenomen werk- en kwaliteitsdruk. Via onderzoek wordt inzicht verkregen in de freelanceproblematiek met als doel om tot oplossingen op korte en lange termijn te komen.

Businessmodel

Stel, je bent als freelance (foto)journalist tien jaar werkzaam in een vakgebied waar steeds meer vakmedia verdwijnen. Dan rest de vraag: hoe nu verder? Ga je nieuwe markten aanboren, wil je terug naar je oorspronkelijke doelen of kies je misschien een heel andere richting in de journalistiek, of misschien wel daarbuiten? Ga je iets nieuws beginnen?

En welke stappen neem je vervolgens? Wat wordt je aanbod vertaald naar de waarde van je klant, wat is je toegevoegde waarde, wie is je klant, hoe kom je in contact met je klant, wat is de manier waarop je meerwaarde creëert, oftewel het businessmodel, en met wie moet je samenwerken?

De NVJ wil freelancers stimuleren en behulpzaam zijn in het beantwoorden van wezenlijke vragen voor hun freelancepraktijk. De eerste freelanceborrel op 24 februari was een succesvolle aanzet hiertoe. Op vrijdag 30 maart vindt de volgende freelanceborrel plaats in café Willem Slok in Utrecht, waar freelancers met elkaar in gesprek gaan over bovenstaande en andere vragen. Zo zullen zij samen met de NVJ brainstormen over nieuwe businessmodellen. Meer informatie over de volgende freelanceborrel volgt binnenkort.