Mag AI mijn werk zomaar gebruiken zonder mijn toestemming?
In principe wel, maar afwijzing van een dergelijk verzoek is niet snel aan de orde.
Sinds 2000 is in de wet geregeld dat je als werknemer het recht hebt om je arbeidsduur zoals dat heet te wijzigen. Idee van de wet was om de combinatie van werken en zorg te vergemakkelijken. Tegenwoordig is dit recht vastgelegd in de Wet flexibel werken die tot doel heeft meer balans te vinden tussen werk en privé. Zowel een verzoek tot vermindering als tot vermeerdering van je aantal arbeidsuren is mogelijk, mits dit maar tenminste 2 maanden voor de beoogde ingangsdatum wordt gedaan. Na overleg met je werkgever moet deze het verzoek in beginsel honoreren, maar hij kan het om zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen weigeren in te willigen. In alle gevallen van afwijzing moet er sprake zijn van ernstige problemen voor de werkgever.
Bij een verzoek om vermindering van uren noemt de wet problemen met de herbezetting, op het gebied van veiligheid of roostertechnisch van aard. Bij een verzoek om vermeerdering gaat het om niet voorhanden zijn van voldoende werk, te weinig formatieruimte of een ontoereikende begroting en andere serieuze problemen van financiële of organisatorische aard. Uit de rechtspraak volgt echter dat een beroep op een zwaarwegend belang niet snel wordt erkend. Vrees voor overdrachtsproblemen, een toename van overleguren, niet kunnen detacheren, een ‘noodzakelijke’ fulltime-functie, problemen met rooster, planning of herbezetting van de uren leiden niet snel tot afwijzing van een verzoek. Een door de werkgever gevoerd beleid, al dan niet met akkoord van de OR, dat in bepaalde functies minimaal een bepaald aantal uren moet worden gewerkt, wordt doorgaans gepasseerd als het gaat om de beoordeling van een verzoek om vermindering van de arbeidsduur. Uitgangspunt blijft in alle gevallen vermindering of vermeerdering van het aantal uren in de functie die de werknemer op het moment van het verzoek vervulde.
Even een uitstapje. In de cao Uitgeverijbedrijf is voor oudere werknemers die vijf jaar voor hun pensioen zitten de mogelijkheid opgenomen om minder te werken met gedeeltelijk behoud van salaris en volledige pensioenopbouw. Ook daar is aansluiting gezocht bij de wet en kan een verzoek slechts worden geweigerd op basis van zwaarwegende factoren. Zoals uit bovenstaande blijkt zal dat in de praktijk vrijwel nooit leiden tot een afwijzing. Over de hele linie is er meer aandacht voor leeftijdsbewust personeelsbeleid. En ook voor oudere werknemers speelt het vinden van balans tussen werk en privé een steeds grotere rol.
Yolanda Pattiasina, NVJ Advocaten & Juristen
Heb je ook een kwestie die je aan onze juristen wil voorleggen? Mail: juridisch@nvj.nl of kijk op nvj.nl/rechtshulp