Mag AI mijn werk zomaar gebruiken zonder mijn toestemming?
Nee, je hebt geen recht op verwijdering van de oude negatieve berichten. Het Gerechtshof te Amsterdam heeft onlangs een arrest gewezen over precies deze vraag. Daarbij verzocht een man de Volkskrant een oud artikel over zijn betrokkenheid bij een piramidespel te verwijderen. In het artikel staat onder meer hoe de man en enkele van zijn familieleden deel uitmaakten van het bestuur van de organisatie van een piramidespel. Door onwetende gedupeerden is zeker vijf miljoen gulden (we schrijven anno 1999) ingelegd. Na het verbod op piramidespelen is de organisatie failliet gegaan, is beslag gelegd op de beleggingsrekening en wist de curator te melden dat het bestuur mogelijk persoonlijk aansprakelijk gesteld kon worden.
Omdat het archief van de Volkskrant voor iedereen toegankelijk is, was het een kwestie van een klik op de knop om deze geschiedenis boven tafel te krijgen. De man gaf aan schade te lijden doordat hij – inmiddels een publiek figuur – in zakelijke relaties nog altijd wordt geconfronteerd met de inmiddels 20 jaar oude publicatie.
De kwestie komt zoals wel vaker neer op een afweging van belangen. Enerzijds de belangen van Volkskrant bij het aan de kaak stellen van misstanden en volledige en toegankelijke nieuwsarchieven en anderzijds de belangen van de verzoeker om niet blootgesteld te worden aan verdachtmakingen uit het verleden. Het Hof overweegt dat de integriteit van nieuwsarchieven belangrijk is voor de samenleving; het is één van de belangrijkste bronnen om (recente) geschiedenis te kunnen achterhalen. Het is dan ook een wezenlijk onderdeel van de ‘publieke waakhond’-functie van de pers, zoals eerder al vastgesteld door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Daarnaast moet het publiek geïnformeerd kunnen worden over piramidespelen en het risico op benadeling door deelname.
Het Hof oordeelde in dit geval dat het belang van de Volkskrant zwaarder weegt. Hierbij speelde ook een rol dat het artikel voldoende steun vindt in de feiten, waardoor er geen sprake is van een onrechtmatige publicatie.
Hiermee oordeelt het Hof in lijn met eerdere jurisprudentie waarin het maatschappelijke belang van een compleet en integer online te raadplegen archief wordt onderstreept. Dit weegt zwaarder dan dat van de getroffen individuele burger.
Sacha Schraven, NVJ Advocaten en Juristen