Ruzie + ziek = mediation

woensdag 21 februari 2018

‘Ruzie is voor de dommen’, pleegt een goede vriend te zeggen. Of dat àltijd waar is, valt nog te bezien, maar ruzie met je baas is meestal inderdaad niet wijs. De gevolgen zijn niet te overzien. Beter is het bij opkomende woede, ergernis of spanning  maar even een adempauze in te lassen: een ziekmelding ter voorkoming van erger.

De bedrijfsarts moet vervolgens beoordelen of iemand ècht ziek is of dat er sprake is van een arbeidsconflict. Een combinatie komt ook voor, want werkgerelateerde sores leidt nu eenmaal vaak tot fysieke stressklachten als slapeloosheid bijvoorbeeld. De bedrijfsartsen werken volgens een werkwijzer, waarin een arbeidsconflict wordt gedefinieerd als de situatie waarin in een arbeidsorganisatie “tenminste één van de partijen vindt dat de andere partij haar dwarsboomt of ergert”. Dat is een zo ruime omschrijving dat vast velen daar geregeld last van hebben. Ik in ieder geval wel. Maar goed, gelukkig lossen we dat doorgaans anders op en zitten we niet met zijn allen voor iedere ergernis bij de bedrijfsarts.

Als de bedrijfsarts een arbeidsconflict al dan niet in combinatie met ziekte constateert, adviseert hij meestal een rustpauze en een goed gesprek. Als dat niets oplost dan wordt nog wel eens mediation geadviseerd: “een interventie via bemiddelingsgesprekken waarbij partijen zelf hun conflict oplossen onder begeleiding van een professionele en onafhankelijke in het Mfn-register ingeschreven mediator”.  Helaas klaart dat traject ook niet altijd de lucht. Het gesteggel begint vaak al bij de keuze van een mediator. Want mag je als werknemer de mediator weigeren? Dat deed een werknemer toen de werkgever de HR-functionaris als mediator voorstelde. Vervolgens werd ook nog een tweede door de werkgever aangezochte mediator geweigerd. De werkgever reageerde op de weigering met de mededeling: “dat in het recht de regel ten aanzien van het inschakelen van een mediator wordt gehanteerd van ‘wie betaalt, bepaalt’”. De werknemer was niet overtuigd en hield voet bij stuk. En toen was voor de werkgever de maat vol en stopte hij de loondoorbetaling wegens het niet meewerken aan re-integratie. De rechter die vervolgens moest oordelen of dat terecht was, gaf de werknemer gelijk en zei: “Mediation werkt immers slechts indien beide partijen vertrouwen hebben in de mediator”.  Maar een werknemer die helemààl niets wilde en ook de mediation traineerde, kreeg het deksel op de neus. De rechter achtte het stellen van voorwaarden aan de medewerking aan re-integratie en mediation ongepast. De werknemer gaf daarmee “blijk van een ernstig tekort schietend besef van het gezag dat in een arbeidsverhouding en (ook) in een re-integratietraject toekomt aan de werkgever”. 

En is dat niet eigenlijk toch een beetje: wie betaalt, bepaalt?