VPRO-lab: zoektocht naar de verteltechnieken van de toekomst

donderdag 7 september 2017

De aandacht voor tv en andere traditionele media loopt terug onder jongeren. Innoveren is essentieel voor mediabedrijven. 'Het publiek begeeft zich op nieuwe platformen en we willen ook daar onze verhalen vertellen', zegt Geert-Jan Bogaerts, afdelingshoofd Digitaal van de VPRO. Hij is een van de sprekers op het Festival van de Journalistiek op 23 september.

VPRO VR.jpg

De VPRO opende in 2015 op het voormalige Philipsterrein in Eindhoven een medialab. Met het laboratorium wil de omroep sneller inzicht krijgen in de nieuwste manieren waarop media worden gemaakt en geconsumeerd. 'In het lab wilde ik vooral onderzoeken hoe je een verhaal zo dicht mogelijk bij de mediagebruiker krijgt. Dan kom je algauw uit bij de onderdompeling van virtual reality', zegt Bogaerts.

Met technologische innovaties als VR kunnen we verhalen nog intenser beleven. 'We creëren een virtuele ruimte die nauwelijks te onderscheiden is van een werkelijke ervaring', vertelt Bogaerts. 'Daardoor kunnen we experimenteren met de grens tussen fictie en werkelijkheid.'

Zo experimenteerde de omroep op Lowlands 2015 met een VPRO Peepshow. Een VR-installatie liet mensen ervaren wat er gebeurt als de virtuele en de werkelijke werkelijkheid zich gaan vermengen. Wat is er dan nog echt? En is er überhaupt iets echt?

Maar de VPRO maakte meer VR-filmpjes. In 2016 ontwikkelde de omroep een speciale VR-film voor de tv-serie Missie Aarde; een science fiction-komedieserie over het jaar 2063. Vrijwel al het land op Aarde is dan overstroomd. Zeven astronauten worden de ruimte in gestuurd om een nieuwe thuisplaneet te vinden. Via de VR-film kan de kijker de bemanning ontmoeten en rondkijken op het ruimteschip.

Het laatste experiment met VR is Onzichtbaar Nederland. 'Het publiek kan ervaren hoe het is om in het Nederland van 2040 rond te lopen', vertelt Bogaerts. 'Door technologische ontwikkelingen zijn verkeer, stad en land ingrijpend veranderd. Je gaat op zoek naar wat veranderd of verdwenen is.'

Toch relativeert Bogaerts het belang van virtual reality: 'Een fundamenteel probleem is dat VR lastig sociaal te maken is. Je zet mensen zo’n bril op en die zijn dan volledig afgesloten van hun omgeving. Dat is een behoorlijke drempel voor veel mensen.' De toegevoegde waarde van VR moet voor Bogaerts dan ook heel groot zijn.

Naast VR is de VPRO druk met andere projecten bezig. Zo komt de omroep binnenkort met een nieuw onderzoeksjournalistiek medium: Trees. Binnen dit medium onderzoeken journalisten met behulp van hun publiek stapsgewijs verhalen rond een onderwerp in de zogenoemde online "storyspace". 'Naast dit onderzoeksjournalistieke project hebben we een nieuwe vertelvorm ontwikkeld die literatuur in een geheel ander daglicht stelt', aldus Bogaerts. Meer over beide projecten vertelt hij op het Festival van de Journalistiek. Mis het niet!