'Toen hij de aansteker pakte, wist ik dat dat mijn enige kans was'

Wie?

Flip Franssen (1956). Freelance fotojournalist voor onder andere NRC, Elsevier, de Gelderlander. Franssen maakt daarnaast eigen werk dat via fotopersbureau Hollandse Hoogte wordt vertegenwoordigd.

NVF-lid sinds 1985. Franssen: “Toen werd een nieuw lid nog geballoteerd en kwam er een bestuurslid persoonlijk langs om een gesprekje te hebben om te kijken of je wel echt in de journalistiek werkte.”

Flip Franssen is autodidact. “Eind jaren 70 van de vorige eeuw ben ik begonnen als assistent bij een bevriend fotograaf. Begin jaren 80 werd ik de huisfotograaf van het Nijmeegse universiteitsblad. Daardoor ontstonden contacten met landelijke kranten, tijdschriften en vakbladen in de zorg en het onderwijs. In de loop de jaren heb ik samengewerkt met  journalisten zoals Marcel Metze. Met hem heb ik in de jaren tachtig vele reportages gemaakt voor met name het toenmalige weekblad Intermediair. In 1985 ben ik toegetreden tot het fotopersbureau Hollandse Hoogte. Sinds 1988 ben ik vaste freelancer  voor Elsevier magazine. Voor de NRC en de Gelderlander ben ik dat sinds respectievelijk 1998 en 2003. Daarnaast lever ik vaste bijdragen aan het Nederlandse beeldmagazine Hollandse Beelden.”

Wat?

Flip Franssen weet zich zijn fotomoment nog goed te herinneren. Hij moest in oktober 1989 de Volkskrant-columnist Jan Blokker in diens Amsterdamse werkkamer portretteren. Slecht licht en weinig tijd leken in de eerste instantie roet in het eten te gooien.

“Voor het universiteitsblad van Nijmegen maakte ik veel auteursportretten. Soms zonder journalist,  soms tijdens of na het interview. In het geval van Blokker samen met de journalist. De afspraak was laat in de middag bij hem thuis in de binnenstad van Amsterdam. Ik wilde koste wat kost een portret met bestaand licht maken vanwege de sfeer. Journalistieke  portretten werden in die tijd zelden met extra licht gemaakt. Flitsinstallaties waren voor de glossy’s. Blokker ging in zijn vertrouwde stoel zitten, maar met de rug naar het raam. Ik durfde hem niet te vragen van stoel te ruilen. Gaandeweg werd het donkerder buiten. Ik zag de kansen voor een mooie sfeerfoto verdwijnen en had mij al neergelegd bij het maken van de foto’s met een kleine reportageflitser. Ik had me nog zo voorgenomen met een mooie sfeerfoto thuis te komen. De grote Jan Blokker zou ik waarschijnlijk nooit meer voor de lens krijgen. Toen stak hij een sigaret aan met een aansteker en zag ik mijn kans een opname  te maken bij het licht van de aansteker, een Zippo als ik mij goed herinner. Met de moed der wanhoop stelde ik scherp (met de hand uiteraard) en drukte op de ontspanknop van mijn Olympus OM3. Dat was het moment.”

“Ik werkte op zwartwit Fujifilm die ik pushte tot 1600 asa en had een lichtsterke 50 mm lens op de camera. Uiteraard wist ik nog niet of de foto geslaagd was, want dat kon je pas zien als thuis de film ontwikkeld was.  Tot mijn opluchting en vreugde was de aanstekeropname goed gelukt.”

“Ik had het gevoel het lot te tarten door toch te wachten op een moment met licht, ondanks de ongunstige plek ten opzichte van het licht. Toen hij de aansteker pakte, wist ik dat dat mijn enige kans was, en dat ik met een beetje geluk een heel mooie foto van de voor mij ‘grote’ Jan Blokker had gemaakt. Dit was het soort beeld wat ik vooraf voor ogen had.”

“Naast  het artikel in het Universiteitsblad is hij later nog een paar keer gebruikt, waaronder door de Volkskrant zelf. Toen ik hem samen met ander stockbeeld aanbood aan de krant, wat ik regelmatig deed, zei fotoredacteur Theo Audenaerdt  blij te zijn een mooie foto van hem in hun archief te kunnen stoppen. Via Hollandse Hoogte is hij onder andere in de VPRO-gids gepubliceerd. Ook heb ik hem opgenomen in mijn zwartwit fotoboek ‘Van alle tijden’, dat  in 2003 verschenen is. De foto is onderdeel van mijn serie zwartwit auteursportretten.”

Voor de artikelreeks ‘Het moment van…’ op de NVF-website en de -nieuwsbrief is de redactie altijd op zoek naar collega’s die zich dat ene moment levendig kunnen herinneren. En die er ook het beeld bij hebben. Letterlijk dan.

Wil je meedoen? Mail dan even naar vereniging@nvj.nl onder vermelding van ‘Fotomoment NVF’.