Hoe gaat het met de freelance (foto)journalist? Doe mee met de Freelance Monitor 2023

foto Ben Schonewille

Naar de vragenlijst

Leden van de NVJ ontvangen via e-mail de link die direct toegang geeft tot de vragenlijst. Deelname is ook mogelijk voor niet-leden. Ga hier naar de vragenlijst   

Achtergrond over de 'Monitor Freelancers en Media 2023

De monitor wordt sinds 2015 gehouden onder freelance makers die werken voor de media. Kernonderwerpen van de monitor zijn inzicht in de hoogte van de betalingen, het soort werk dat je doet, voor welke opdrachtgever, aantal opdrachten en declareerbare uren. 

Invullen kost niet meer dan tien minuten

Het invullen van de monitor kost je slechts tien minuten. De 'Monitor Freelancers en Media 2023’ is korter dan eerdere edities. Milen van Boldrik, secretaris Zelfstandigen en NVF: ‘We hebben geluisterd naar de feedback van freelancers die het verzoek hadden om het onderzoek te vereenvoudigen. Met een aantal freelance journalisten en fotojournalisten hebben we daarom kritisch naar de vragen gekeken.’

Deelname aan de monitor is belangrijk

De monitor is een vinger aan de pols om te zien hoe de tarieven en vergoedingen zich ontwikkelen en of de onderhandelingspositie van freelance makers is toe- of afgenomen. ‘Omdat we al jarenlang deze objectieve meting doen, hebben een goed zicht op de ontwikkeling van tarieven. Helaas is die niet altijd positief. Daarom blijft het erg belangrijk om mee te doen aan dit onderzoek. Door te blijven meten krijgen we goed inzicht en kunnen we daar beleid op maken.’   

Invloed DPG Werkcode

In de voorgaande meting in 2021 was de coronapandemie van grote invloed op de tariefontwikkeling bij freelancers. Dit jaar is Van Boldrik benieuwd of de tarieven zijn gecompenseerd als gevolg van de hoge inflatie. Ook wordt extra gekeken of de invoering van de Werkcode DPG van invloed is geweest op de tariefontwikkeling.

Monitor stimuleert tot inzet verbetering onderhandelingspositie

Dankzij de Monitor Freelancers en Media heeft de NVJ in het verleden verschillende acties ondernomen met als doel de onderhandelingspositie van freelancers te verbeteren. ‘Door de eerdere onderzoeken hebben we kunnen vaststellen dat de tarieven in de journalistiek al decennia dalen. Voor ons kwam dat niet uit te lucht vallen, maar beleidsmakers en ministers willen graag de cijfers zwart op wit zien. Na eerdere edities van de monitor hebben we verschillende keren de noodklok geluid in Den Haag over de erbarmelijke freelancetarieven. Uiteindelijk heeft dit voor onze sector geresulteerd in ondermeer de Fair Practice Code bij de Publieke Omroep, gevolgd door de Werkcode DPG.

Tarieven al decennia onder druk

Milen van Boldrik benadrukt hoe belangrijk het is om ook nu mee te doen aan de monitor. ‘Hiermee kunnen we aantonen wat wel en niet goed gaat. Her en der zien we tarieven iets stijgen onder invloed van inflatiecijfers en de iets betere onderhandelingspositie van freelancers. Maar als je kijkt naar de tarieven van pakweg vijftien jaar geleden dan zijn die verschillen marginaal. Terwijl de lonen wel zijn gestegen. Dat is bizar. Je zou kunnen spreken van een systeemfout. Het kan niet zo zijn dat de freelancetarieven al decennia stilstaan of zelfs dalen, terwijl de cao-lonen stijgen en de prijzen onnoemelijk zijn gestegen. Daarom is het zo belangrijk voor ons om te weten hoe het met de freelancer in 2023 gaat.’

HTH Research

Het onderzoek wordt net als in voorgaande jaren uitgevoerd door onderzoeker Henk Vinken namens HTH Research.