Hoe word je documentairemaker

Sakir Khader (30) is documentairemaker. Hij begon zijn carrière als schrijvend journalist bij de Volkskrant, werkte toen voor Brandpunt en maakt nu films voor Vice Studios en de VPRO. Hij maakte de serie ‘de Puinhopen van Irak’, en de film ‘Obada’.

Je reist vaak naar het Midden Oosten voor je films, wat trekt je daaraan?

Mijn achtergrond is mijn drive, en andersom. Ik ben een kind van het Midden-Oosten, mijn familie komt uit Palestina. Vanaf dat ik geboren ben is er daar conflict en zie ik beelden op tv van oorlog. En dan zie je ook hoe er vanuit hier naar gekeken wordt en hoe de beeldvorming is. Ik wil daar iets aan toevoegen, echte verhalen, geen stereotypen. Dat ik de taal spreek is daarvoor heel belangrijk, dat geeft me toegang. Ik snap dat ook nooit zo goed in de Nederlandse journalistiek: als er een Frankrijk-correspondent wordt gezocht moet diegene Frans spreken, maar naar het Midden Oosten worden vaak jonge, onervaren mensen gestuurd die de taal niet eens spreken, dat lijkt geen vereiste te zijn. Zonde.

Hoe ben je documentairemaker geworden?

Ik was altijd al bezig met film, ik experimenteerde al jong veel met camera’s. En ik wist dat ik verhalen wilde vertellen uit het Midden-Oosten. Op de School voor Journalistiek was ik zoekende, ik wilde oorlogsjournalist worden en ik wilde niet vier jaar studeren. Vier jaar van mijn tijd waarbij ik ook radio moet maken, bladen moet maken, tv… ik wilde gewoon meteen focussen op oorlogsverslaggeving. En de Syrische oorlog was aan de gang, ik wilde wat gaan doen, dus toen ben ik gestopt en gegaan. Ik denk dat het voor mij de juiste keuze is geweest.

Je begon als schrijvend journalist, nu filmmaker, wat is het grootste verschil?

Beelden zijn heel sterk, als je een goed beeld hebt kun je emoties invoelend maken. Dat maakt nog meer indruk dan dat iemand erover vertelt. Dat doe ik door bijvoorbeeld de omgeving te laten zien, met zo’n beeld vertel je een verhaal waar je als schrijvend journalist soms duizend woorden voor nodig hebt. Maar als schrijvend journalist kun je ook gaten in je verhaal opvullen, als documentairemaker geldt: als je het niet hebt, dan heb je het niet.

Wie was jouw eigen voorbeeld?

Lex Runderkamp, oorlogsverslaggever van de NOS, ik zag hem als kind altijd op tv. Ik herinner me nog dat hij in Aleppo was, in 2014, toen de stad belegerd was. Dat maakte veel indruk, en toen dacht ik: dat wil ik ook doen.

Wat zijn je tips voor jonge journalisten die willen doen wat jij doet?

Niet iedereen kan doen wat ik doe. Het is niet makkelijk. Het is niet veilig om zomaar naar Syrië af te reizen. En belangrijker nog: je moet vinden waar je eigen drive ligt. Probeer verschillende dingen uit, ga stage lopen en kom erachter wat je raakt en wat je belangrijk vindt en maak daar je vak van.

En verdient het een beetje?

Je moet nooit de filmwereld of de journalistiek in gaan als je rijk wilt worden of als je beroemd wilt worden. Het gaat om ergens voor staan. Ik werk heel veel uren die niet betaald worden. Ik werk avonden, ochtenden… ik ben toegewijd met wat ik doe. Soms werk je het driedubbele voor een project dan dat je ervoor betaald krijgt, maar ja dan is het wel beter. In de toekomst zal dat veranderen, als je op een gegeven moment een naam bent. Het is allemaal een investering in jezelf.

Tips voor jonge journalisten met filmambities:

  • Ga naar IDFA, daar zie je films vanuit allerlei verschillende perspectieven.
  • Kijk niet alleen naar het journaal, kijk ook naar buitenlandse media. Vice brengt rauwe journalistiek, maar ook BBC African Eye maakt mooie onderzoeksdocumentaires en Channel 4 is goed in verslaggeving in conflictgebieden. Daar kun je van leren. 
  • Ga stagelopen en probeer je eigen weg te vinden.

En onthoud: je achtergrond is altijd een verrijking.
 

Meer weten?


Dit is de derde aflevering van Vers! een podcastserie over specialiseren in de journalistiek.