Het nieuwe ontslagrecht heeft zo zijn sympathieke kantjes: iedereen bij ontslag dezelfde ontslagvergoeding bijvoorbeeld. Niet meer het vreemde onderscheid tussen de route via de kantonrechter of via het UWV. Wel zo eerlijk, al is de vergoeding dan wel veel lager: grofweg een derde van de vroegere kantonrechtersformule.
Natuurlijk is dat een flinke meevaller voor de grotere werkgevers, die doorgaans voor de (duurdere) route via de kantonrechter kozen. Kleinere werkgevers zijn de Sjaak, want moeten nu opeens betalen bij een ontslag waar ze dat vroeger meestal voor nop realiseerden. Dat is zuur, maar wel eerlijk. Wat werkgevers veelal zuur, maar niet eerlijk vinden is dat de ontslagvergoeding nu ook verschuldigd is als het ontslag plaatsvindt na twee jaar ziekte. Eerst twee jaar doorbetalen zonder tegenprestatie, en dan bij vertrek na twee jaar ook nog eens een vergoeding betalen. Zèlfs als de ziekte het gevolg is van privémalheur: burnout door echtscheiding, of blessure door sporten bijvoorbeeld. En toch heeft de wetgever gekozen voor langdurige loondoorbetaling èn vergoeding bij ontslag. De doorbetalingsverplichting zet de werkgever ertoe aan zijn best te doen de werknemer weer aan de slag te krijgen en zo te voorkomen dat hij na twee jaar ziekte in de WIA komt. En dat is gelukt. De jaarlijkse instroom in de WIA is in de afgelopen jaren gedaald van 100.000 tot onder de 40.000. Maar omdat de minister zich realiseert dat de langdurige loondoorbetaling voor kleine werkgevers wel een zware last is, is advies aan de SER gevraagd voor aanpassing daarvan.
Tja, maar nu die vergoeding na twee jaar ziekte. Vóór 1 juli 2015 waren werkgevers er als de kippen bij met een ontslag na twee jaar ziekte, maar nu worden werknemers gewoon in dienst gehouden om de transitievergoeding niet te hoeven betalen. De loondoorbetalingsverplichting stopt immers na 2 jaar, dus de werknemer kost toch niks meer. De minister antwoordde op Kamervragen over deze ‘truc’, dat hij werkgevers die iemand alleen in dienst houden ter voorkoming van het betalen van de transitievergoeding ‘onfatsoenlijk’ vindt. Maar ja, hoe erg is dat? De rechter lijkt maling te hebben aan dit fatsoen: een werkgever is niet verplicht na twee jaar ziekte tot ontslag over te gaan en onfatsoenlijk is niet hetzelfde als verwijtbaar. En de vergoeding kan alleen worden afgedwongen als het werkgeversgedrag verwijtbaar is. Wel moet de werkgever zich realiseren dat mensen ook na twee jaar ziekte (gelukkig) nog wel eens beter worden en dan gewoon weer aanspraak kunnen maken op hun werk.
Dat de wetgever voor kleine werkgevers iets wil doen aan de langdurige loondoorbetalingsverplichting bij ziekte is niet zo gek. Daarmee loopt Nederland internationaal behoorlijk uit de pas, maar dat nieuwe wetgeving al zo onmiddellijk omzeild wordt, is misschien ook wel een aandachtspuntje.