‘Stel inwerkingtreding Wiv uit tot na referendum’

woensdag 18 oktober 2017

Een brede coalitie van maatschappelijke organisaties, waaronder de NVJ, vraagt het nieuwe kabinet de inwerkingtreding van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 uit te stellen tot na het eventuele referendum. Dit verzoek staat in een gezamenlijke brief die woensdag is verstuurd.

Een groep studenten van de Universiteit van Amsterdam haalde vorige week het vereiste aantal van 300.000 handtekeningen binnen om een referendum  tegen de zogenoemde ‘sleepwet’ af te dwingen. De NVJ onderschrijft de weerstand tegen deze nieuwe wet, hoewel haar steun losstaat van de discussie of een referendum al dan niet een geëigend middel is. De NVJ bereidt met andere partijen een gang naar de rechter voor. Met de ‘sleepwet’ komt de controlerende rol van journalisten ernstig onder druk te staan. ‘Wij denken dat dat in strijd is met het Europese recht en zijn van plan om deze wet te laten toetsen bij een rechter’, aldus NVJ-secretaris Thomas Bruning.

Opschortende werking

Het uitroepen van een raadgevend referendum heeft normaliter een opschortende werking voor de wet waarover gestemd zal worden. De sleepwet maakt echter gebruik van de uitzondering die de Wet raadgevend referendum biedt om van deze opschortende werking af te wijken. Het deel van de wet dat ziet op de uitoefening van het toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten is al in werking getreden. Voor de rest van de wet, inclusief de (nieuwe) bevoegdheden, is de datum van inwerkingtreding nog onduidelijk, alhoewel de datum van 1 januari 2018 vaak wordt genoemd. Bij doorgang vindt het referendum plaats op 21 maart 2018, een krappe drie maanden na de beoogde inwerkingtreding.

Stem uitbrengen

In de komende maanden zal de samenleving een stem uitbrengen. Voor de geloofwaardigheid van het democratische bestel is het van groot belang dat de wet waarover het referendum gaat niet in werking treedt voordat de stem van de burger tijdens het referendum wordt meegenomen bij de besluitvorming, aldus de briefschrijvers.