Hoe komt het dat de onderhandelingspositie van freelancers zo zwak is?

Een belangrijk thema is de eigendomsstructuur van de media. Op dit moment is 80 procent van de dagbladmarkt in handen van TMG en de Persgroep. En als de overname van TMG door Mediahuis rond is, dan hebben twee Vlaamse partijen zelfs zo’n 90 procent van de Nederlandse dagbladenmarkt in handen. De Mediamonitor van het Commissariaat voor de Media constateert jaar in jaar uit dat er sprake is van een zorgelijke concentratie  van mediamacht. Dit maakt de onderhandelingspositie van freelancers nog lastiger dan die al is.

De kerncijfers van de uitgevers

Hoewel de advertentieinkomsten en het aantal abonnementen dalen, lijken de resultaten bij de uitgevers wel te verbeteren van 13,5 naar 16 procent. Aldus de EBITDA, de indicator voor winstgevendheid.

Hieronder een overzicht van uitgeverijen en de cijfers (x 1000 €):

Bedrijf Jaar Omzet Nettowinst Werknemers
FD Mediagroep 2016 74.491 4.873 298
New Skool Media 2016 34.829 600 127
Persgroep Nederland 2015 665.194 13.482 2.633
Sanoma 2015 628.300 -64.800 2.203
Telegraaf Media Groep 2016 421.039 1.558 1.790
WPG Uitgevers 2015 136.034 2.336 448

De omzetontwikkeling is weliswaar omlaag gegaan, maar het aantal werknemers daalde de laatste jaren nog harder dan de inkomsten. Nieuwsorganisaties hebben hun problemen voor een groot deel afgewenteld op journalisten door:

  • Reorganisaties/ontslagen
  • Steeds meer freelance
  • Steeds lagere tarieven

Het gevolg hiervan is dat de meeste bedrijven alweer winst maken. Aanvullend op de cijfers in de tabel berichtte De Persgroep op 19 april 2017 het volgende: De Persgroep boekte in 2016 een omzet van 1.455 miljoen euro (+9%), een nieuw record in de geschiedenis van de onderneming. De EBITDA groeide met 13 procent tot 225 miljoen euro, de bedrijfswinst (EBITA) tot 164 miljoen euro (+11%), en de netto courante winst tot 117 miljoen euro (+7%). Er is dus gewoon ruimte om journalisten fatsoenlijk te betalen en te zorgen dat er genoeg tijd is om kwaliteit te leveren.